Γυμνάσιο Καλυβίων: Εκπαιδευτική δράση με θέμα τον Σιδηρόδρομο

Σάββατο 21 Μαΐου 2022

Το Γυμνάσιο Καλυβίων Αγρινίου ανέλαβε κατά το τρέχον σχολικό έτος 2021-2022 και πραγματοποίησε δράση Τοπικής Ιστορίας με τίτλο: «Ο Σιδηρόδρομος (ΣΒΔΕ) και η επίδρασή του στη ζωή των κατοίκων της περιοχής του σχολείου μας» (1890-1970).

Την συγκεκριμένη εκπαιδευτική δράση οργάνωσαν και επέβλεψαν οι καθηγήτριες Φιλόλογοι του σχολείου, Καρακώστα Άσπα και Νούσα Αγγελική, με τη συμμετοχή ομάδων εργασίας της Α’ τάξης, αποτελούμενων από τους εξής μαθητές: Αρωνιάδα Αγγελική, Γκίκα Ιουλία, Ζαρκαδούλας Παναγιώτης, Ζαρναβέλης Αθανάσιος, Κακαζιώτη Γεωργία, Κατσαδούρος Ιωάννης, Κωνσταντίνου Γεώργιος, Μπακογιάνης  Πέτρος, Μπελεβώνη Ευαγγελία, Ντεμάi Aνδριάνα, Πεσλή Ειρήνη, Σαρασέλι Λουίς, Τσικρίκας Νικόλαος, Φύσσα Δήμητρα, Ψιλογιαννοπούλου Σιμώνη και της Β’ τάξης: Αντωνοπούλου Ναυσικά, Βάσση Ευτυχία, Δρακόπουλος Γεώργιος, Δρακοπούλου Αλεξάνδρα, Κοτρώτσος Κωνσταντίνος, Χαρατσή Ιωάννα.

Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης σχολικής δράσης, συστάθηκαν ομάδες φωτογραφίας, προφορικής ιστορίας - συνέντευξης, μελέτης και επεξεργασίας αρχείων, καθώς επίσης και λογοτεχνικών κειμένων.

Σε ένα εισαγωγικό-προπαρασκευαστικό στάδιο  οι μαθητές των ομάδων μελέτησαν αρχεία και συγκέντρωσαν πληροφορίες σχετικά με το θέμα της εκπαιδευτικής δράσης, ενώ παράλληλα οργάνωσαν έναν οδηγό συνέντευξης με τη μορφή ερωτηματολογίου ημιδομημένης συνέντευξης.

Συνέταξαν, επίσης, συμφωνητικό παραχώρησης συνέντευξης, παραχωρητήριο συνέντευξης και μεταδεδομένων για εκπαιδευτικούς σκοπούς, σε έντυπες και ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις. Ακολούθως, περνώντας στο ερευνητικό στάδιο της δράσης έλαβαν συνεντεύξεις από πρόσωπα του περιβάλλοντός τους και συνέταξαν δελτίο πληροφορητή, ημερολόγιο και περίληψη συνέντευξης. 

Επέλεξαν λογοτεχνικά κείμενα στα οποία γίνεται αναφορά στο Σιδηρόδρομο της περιοχής τους, επισκέφτηκαν και φωτογράφισαν ίχνη του, ενώ αναζήτησαν επιπρόσθετες σχετικές φωτογραφίες και από διαδικτυακές πηγές. Δημιούργησαν λογισμικό παρουσίασης των προαναφερθεισών δραστηριοτήτων. Τέλος συνέθεσαν ένα κείμενο στο οποίο καταγράφονται όλες οι πληροφορίες που συγκέντρωσαν καθώς και τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν.

Με πολλή χαρά, όλη αυτή η δουλειά και η μεγάλη προσπάθεια των μαθητών, ανεβαίνει στο συγκεκριμένο ιστολόγιο. Ευχόμαστε σε επόμενες χρονιές νέες ομάδες μαθητών να αξιοποιήσουν την προσπάθεια αυτή και να συνεχίσουν εμβαθύνοντας περαιτέρω.

Απόσπασμα συνέντευξης του Γεωργίου Ν. Δρακόπουλου:

«Γεννήθηκε στα Καλύβια Αγρινίου το 1942, θυμάται από μικρό παιδί τον σιδηρόδρομο που ήταν βασικό μέσο συγκοινωνίας μέχρι το Μεσολόγγι. Ο ίδιος πήγαινε στο Αιτωλικό στην θεία του τα καλοκαίρια… Περιγράφει το τρένο με τον εισπράκτορα και τα εισιτήρια, θυμάται τον σταθμό Καλυβίων που είχε σταθμάρχη. Το εσωτερικό του τρένου ήταν βαγόνια φτιαγμένα από σίδερα και ξύλα, ενώ οι θέσεις ήταν σαν παγκάκια. Η χρήση του τρένου ήταν για μεταφορά τούβλων, κεραμιδιών στο Κρυονέρι και την Πάτρα.

Εικόνες και αναμνήσεις πολλές: Μάζευαν τα κεράσια και έκαναν (βάντες) ως μικρά παιδιά και τα πουλούσαν στο τρένο. Η διαδρομή του τρένου ήταν πολύ ωραία με αξιοθέατα.

Κάνει επίσης αναφορά στο πλοίο ¨Καλυδώνα¨ που ήταν στο Κρυονέρι, με το οποίο πήγαινε ως φαντάρος απέναντι στην Πάτρα. Το τραίνο ήταν το μοναδικό μέσο συγκοινωνίας για το Αγρίνιο και όλες τις γύρω περιοχές».

Απόσπασμα συνέντευξης του Γρηγόρη Β. Αλεξάκη:

«Γεννήθηκα στο Αγγελόκαστρο (όχι σε μαιευτήριο) το έτος 1946. Δεν απουσίασα ποτέ από το χωριό μου και ασχολήθηκα με τα αγροτικά.

Ήμουν ακόμη στο Δημοτικό που θυμάμαι τον ¨μουτζούρη¨, το τρένο με το κάρβουνο. Σαν μεταφορικό μέσο το αντικατέστησε το οτομοτρίς, ένα όχημα γρήγορο για την εποχή του, που έκανε το δρομολόγιο Αγρίνιο-Κρυονέρι με ενδιάμεσους σταθμούς Δοκίμι-Πλάτανο-Καλύβια-Αγγελόκαστρο-Σταμνά-Αιτωλικό-Μεσολόγγι-Ευηνοχώριο-Γαλάτα-Κρυονέρι. Δυο ή τρεις φορές την ημέρα είχε ανταπόκριση Κρυονέρι-Πάτρα με τη θρυλική ‘Καλυδώνα¨, ένα μικρό καράβι για τις ανάγκες της εποχής.

Ο ¨μουτζούρης¨ έκανε τις μεταφορές απαραίτητων υλικών στα συνεργεία συντήρησης, ράγες , τραβέρσες, χαλίκι και ό,τι άλλο χρειαζούμενο. Είχε εργάτη σε ειδική θέση που συντηρούσε τη φωτιά με κάρβουνο, ώστε να βράζει το καζάνι για την κίνηση. Κι όπου ήταν λίγη ανηφόρα δεν έβλεπες έξω τίποτα από τον καπνό και η μυρωδιά από το κάρβουνο ήταν αποπνικτική.

Λίγο πρόλαβα να ταξιδέψω με αυτό το μέσο. Είχε ελεγκτή για τα εισιτήρια, αν έχεις, πού θα κατέβεις και σε κάθε σταθμό μετά την αναχώρηση του τρένου περνούσε για σχετικό έλεγχο.

Υπήρχε σταθμάρχης που έπαιρνε τα εισιτήρια πριν από την επιβίβαση. Ο σιδηρόδρομος είχε συνεργεία που το καθένα συντηρούσε ένα ανάλογο κομμάτι. Είχε φύλακα που έκανε έλεγχο, καθένας στην περιοχή του για τυχόν ζημιές. Πριν ξεκινήσει το πρωινό δρομολόγιο οι φύλακες είχαν ελέγξει και ενημερώσει τον Σταθμάρχη της περιοχής τους.

Έως το 1968 είχε αρκετή κίνηση, γιατί δεν υπήρχαν άλλα μέσα. Όταν μπήκε η αστική γραμμή Αγρίνιο-Αγγελόκαστρο άρχισε η παρακμή και η λήξη. Έγινε η ασφαλτόστρωση 1967-68 και μετά η αστική σύνδεση με το Αγρίνιο και υπεραστική με Μεσολόγγι, με τα πρώτα αυτοκίνητα και το τρένο… παρελθόν.

Όσο για τα ταξίδια μου με το τρένο… ήταν τέλεια.

Το τρένο προσέφερε πολλά στις περιοχές που πέρασε… τόσο ο ¨καρβουνιάρης¨ όσο και το ντίζελ αργότερα. Ήταν προνόμιο για τον τόπο. Μεταφορικό μέσο, εμπορεύματα, προϊόντα αγροτικά, θέσεις εργασίας, κίνηση, ζωή, οικονομία. Ζωντάνεψε η ύπαιθρος. Δραστηριοποιήθηκε και αναπτύχθηκε ανάλογα.

Τώρα το τοπικό μας τρένο… έγινε ανάμνηση…»

Φωτογραφικό αρχείο: Γιώργου Πανταζόπουλου, Γίτσας Πανταζή-Ναστούλη, Γιώργου Νάθενα, Γιώργου Ιωάννου

Για περισσότερα επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Γυμνασίου Καλυβίων Αγρινίου:

http://gym-kalyv-new.ait.sch.gr/