Πάσχα 2021: Σαρακοστή και νηστεία

Σάββατο 13 Μαρτίου 2021

Από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Άγιο Πάσχα η Ορθόδοξη Εκκλησία ζητά από το ποίμνιό της να τηρήσει τη θρησκευτική παράδοση και να νηστέψει. Γιατί είναι τόσο σημαντική η περίοδος αυτή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής;

Είμαστε στα πρόθυρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της Αγιότερης περιόδου της Εκκλησίας, η οποία μας προετοιμάζει για το Άγιο Πάσχα.

Λέγεται Τεσσαρακοστή γιατί διακρίνεται από τη Μεγάλη Εβδομάδα. Με 40 μέρες, ξεκινά από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή του Λαζάρου.

Την Παρασκευή του Λαζάρου συμπληρώνεται η Τεσσαρακοστή, παρεμβάλλεται το διήμερο της Ανάστασης του Λαζάρου και της Κυριακής των Βαΐων και ύστερα ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα.

Είναι μια περίοδος εντατικής προσευχής, νηστείας και προσπάθεια κατάκτησης της αρετής, για να μπορέσουμε επάξια να προσκυνήσουμε το Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού.

Γιατί η «Σαρακοστή», όπως ονομάζεται, να έχει σαράντα ημέρες, δηλαδή αρχίζει από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου;

Γιατί διαλέχτηκε να είναι 40 ημέρες η Τεσσαρακοστή, υπάρχουν δύο λόγοι. Ήταν, πρώτα, πρότυπα αγιογραφικά.

Ο Μωυσής νήστεψε 40 μέρες για να παραλάβει τις Πλάκες του Νόμου, ο Ηλίας 40 ημέρες πάλι νήστεψε για να μπορέσει να αποκλείσει τον ουρανό από τη βροχή και μετά να φέρει βροχή στη γη, και έτσι οι 40 μέρες είναι αγιογραφικά.

Και ο Χριστός μετά τη βάφτισή του νήστεψε 40 μέρες. Έχει, όμως, και έναν άλλο λόγο.

Οι Εβραίοι υποχρεώνονταν να δίνουν την δεκάτη, δηλαδή το 1/10 της περιουσίας, που αποκτούσαν όλη τη χρονιά, για τους φτωχούς, τις χήρες, τα ορφανά.

Εμείς, που είμαστε ο νέος Ισραήλ της χάριτος, δίνουμε κάτι πολύ πιο σημαντικό, δίνουμε το 1/10 της ζωής μας.

Από τις 365 μέρες του χρόνου, οι 40 ημέρες αυτής της περιόδου είναι μια αφιέρωση προς τον Θεό.

Αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή

Κάποιες ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής, έχουν όμως ξεχωριστή σημασία και δική τους σημειολογία την οποία αξίζει και πρέπει να γνωρίζουμε ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας της νηστείας είναι αφιερωμένο στο θαύμα των κολλύβων του μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου του Τήρωνος. Θαύμα που βοήθησε τους Χριστιανούς της Κωνσταντινούπολης, να τηρήσουν την νηστεία, που προσπάθησε με δόλια μέσα να μολύνει ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Ιουλιανός ο Παραβάτης.

Η A’ Κυριακή των νηστειών, είναι η Κυριακή της Ορθοδοξίας. Γιορτάζουμε την αναστύλωση των αγίων και σεπτών εικόνων από την Αυτοκράτειρα του Βυζαντίου Θεοδώρα το 843 μ.Χ.

Η B’ Κυριακή των νηστειών είναι αφιερωμένη στην μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (14ος αιώνας). Ο Άγιος Γρηγόριος υπήρξε κορυφαίος διδάσκαλος των Ορθοδόξων δογμάτων και πολέμιος των αιρέσεων.

Η Γ‘ Κυριακή των νηστειών, είναι η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως. Αυτή η ημέρα είναι αφιερωμένη στον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό, το σύμβολο της πίστης μας. Ημέρα που οι πιστοί παίρνουν δύναμη να συνεχίσουν την πορεία τους, την νηστεία, που θα τους οδηγήσει στην Ανάσταση του Κυρίου.

Η Δ’ Κυριακή των νηστειών, είναι ημέρα που τιμάται η μνήμη του Αγίου Ιωάννη, συγγραφέα της Κλίμακας. Η κλίμακα είναι ένα βιβλίο με ομιλίες του Αγίου Ιωάννη. Αντικείμενο των ομιλιών αυτών είναι τα σκαλοπάτια της πνευματικής ανάβασης των Μοναχών, μέσα από την προσωπική τους άσκηση.

Η ημέρα Τετάρτη της Ε' εβδομάδας της Μεγάλης Σαρακοστής είναι η Τετάρτη του Μεγάλου Κανόνος. Συγγραφέας και συνθέτης του Μεγάλου Κανόνα είναι ο Άγιος Πατέρας μας Ανδρέας, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Μέσα στα 250 τροπάρια που τον απαρτίζουν, έχει συγκεντρώσει τις ιστορίες από τον Αδάμ έως και την Ανάληψη του Κυρίου. Καλεί δε κάθε έναν από εμάς, να παραδειγματιζόμαστε από αυτές, να μιμούμαστε τα καλά και να αποφεύγουμε τα άσχημα που έπραξαν οι πρόγονοι μας.

Την Παρασκευή της ίδιας εβδομάδας είναι ο Ακάθιστος Ύμνος. Ημέρα αφιερωμένη στην Παναγία που στέκει πάντα βοηθός των Χριστιανών σε περιόδους ειρήνης ή πολέμου. Εορτάζουμε τα θαύματα που έκανε η Παναγία προστατεύοντας την Βασιλεύουσα από λαούς που ήθελαν να την κυριεύσουν. Μετά από μια τέτοια νίκη ο λαός της Κωνσταντινούπολης, όρθιος (ακάθιστος) ευχαρίστησε την Θεομήτορα ψάλλοντας. Θυμούμενοι αυτό το γεγονός, ευχαριστούμε και εμείς με την σειρά μας την Παναγία ψάλλοντας όρθιοι.

Η Ε’ Κυριακή των νηστειών, είναι αφιερωμένη στην μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Η Οσία, από ηλικία 12 ετών ακολουθούσε έναν ιδιαίτερα έκλυτο βίο. Σε ηλικία 30 ετών, ήρθε σε επαφή με τον Χριστιανισμό, μετανόησε και προσκύνησε. Την υπόλοιπη ζωή της, 47 έτη, ασκήτεψε στην έρημο. Την ημέρα αυτή καλούνται όλοι να μιμηθούν το παράδειγμα της και να έρθουν πιο κοντά στον Χριστό μετανοώντας για τις αμαρτίες τους.

Το Σάββατο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα είναι το Σάββατο του Λαζάρου. Ημέρα αφιερωμένη στο θαύμα της Ανάστασης του Λαζάρου από τον Χριστό. Τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής, είναι η Κυριακή των Βαΐων. Είναι ημέρα αφιερωμένη στην θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα από την Βηθανία. Τότε ο λαός υποδέχθηκε το Χριστό με επευφημίες και με «Βάϊα φοινίκων», από τα οποία πήρε και το όνομα της, αυτή η ημέρα.

Πηγές: ekklisiaonline.gr, ilialive.gr