Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2021
Εγκύκλιο «Περί της λειτουργίας των Ιερών Ναών κατά το χρονικό διάστημα από την 18η Ιανουαρίου έως και την 25η Ιανουαρίου ε.ε.» εξέδωσε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Η Ιερά Σύνοδος ενημερώνει την Ιερά Αρχιεπισκοπή και τις Ιερές Μητροπόλεις για την λειτουργία των Ιερών Ναών κατά το χρονικό διάστημα από 18 έως 25 Ιανουαρίου 2021.
Τέλος η Ιερά Συνόδος επισημαίνει την ανάγκη ακριβούς τηρήσεως όλων των θεσπισθέντων υγειονομικών διατάξεων κατά της διαδόσεως της πανδημίας του νέου κορωνοιού.
«Περί τῆς λειτουργίας τῶν Ἱερῶν Ναῶν κατά τό χρονικό διάστημα ἀπό τήν 18η Ἰανουαρίου ἕως καί τήν 25η Ἰανουαρίου ἐ.ἔ.»
Αθηνησι τη‚ 16ῃ Ἰανουαρίου 2021
Πρός τήν Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν καί τίς Ἱερές Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
Διά τοῦ παρόντος, σᾶς ἀποστέλλουμε συνημμένα τήν ὑπ᾿ ἀριθ. Δ1α/Γ.Π. Οικ.: 3060/1512021 Κοινή Ὑπουργική Ἀπόφαση (Φ.Ε.Κ. Β΄ 89/1612021), μέ θέμα: «Έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID19 στο σύνολο της Επικράτειας για το διάστημα από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021 και ώρα 6:00 έως και τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021 και ώρα 6:00».
Σύμφωνα μέ τίς προβλέψεις τῆς ὡς ἄνω Κ.Υ.Α. (σελ. 824, 838, 850 καί 851) ἐπιτρέπεται ὑπό αὐστηρούς περιορισμούς ἡ λειτουργία τῶν Ἱερῶν Ναῶν παρουσίᾳ καθορισμένου ἀριθμοῦ πιστῶν ἀπό τήν 6η πρωινή τῆς Δευτέρας 18ης ἕως τήν 6η πρωινή τῆς Δευτέρας 25ης Ἰανουαρίου ἐ.ἔ., τηρουμένων τῶν ὡς κάτωθι μέτρων τά ὁποῖα ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, μέ προγενέστερη ἀπόφασή Της, ἔχει ὁρίσει:
1) Οἱ Ἱεροί Ναοί θά παραμένουν ἀνοικτοί γιά τούς πιστούς καθημερινά, τόσο γιά προσκύνηση καί κατ’ ἰδίαν προσευχή, ὅσο καί γιά συμμετοχή στήν Θεία Λειτουργία καί τίς λοιπές Ἱερές Ἀκολουθίες, τίς ἱεροπραξίες, τά Ἱερά Μυστήρια (Γάμου, Βαπτίσεως κ.λπ.) καί τίς Ἐξόδιες Ἀκολουθίες.
2) Κατά τήν εἴσοδο στόν Ἱερό Ναό πρέπει νά ἐφαρμόζεται, μέ τήν ἐπιτήρηση εἰδικά ἐξουσιοδοτηθέντος ἐπί τούτῳ προσώπου, ἡ τήρηση τῆς ἀποστάσεως τῶν δύο (2) μέτρων μεταξύ τῶν πιστῶν. Ἡ παρουσία πιστῶν ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν θά εἶναι σύμφωνη μέ τήν ἀναλογία τοῦ ἑνός (1) προσώπου ἀνά εἴκοσι πέντε (25) τ.μ. ἐπιφανείας καί μέ ἐλάχιστη ἀπόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ τους, μέ μέγιστο ἐπιτρεπόμενο ἀριθμό πιστῶν τά πενήντα (50) πρόσωπα. Κατά τόν ὑπολογισμό τῶν ὡς ἄνω προσώπων, σύμφωνα μέ ὅσα ὁρίζονται στήν ἐν θέματι Κ.Υ.Α. (ἄρθρο 1, παρ. 2), ἐξαιροῦνται οἱ Λειτουργοί καί τό προσωπικό τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ (ἱεροψάλτες, νεωκόροι, ἐπίτροποι κλπ.).
3) Οἱ πιστοί, κατά τήν διάρκεια τῆς παραμονῆς τους στόν Ἱερό Ναό, ὑποχρεοῦνται νά φοροῦν προστατευτικό κάλυμμα προσώπου (ὑφασμάτινη μάσκα), τήν ὁποία θά ἀφαιροῦν μόνο γιά τήν Θεία Μετάληψη. Ἐάν κάποιος πιστός, κατά τήν διάρκεια παραμονῆς του στόν Ἱερό Ναό παρουσιάσει συμπτώματα ἀσθενείας, ἐπιβάλλεται ἡ ἄμεση καί ἀσφαλής ἀπομάκρυνσή του ἤ, ἐφ’ ὅσον τοῦτο δέν εἶναι δυνατόν, ἡ ἀσφαλής μετακίνησή του σέ αὐτοτελῆ χῶρο, μέ σκοπό νά ἀποφευχθεῖ ἡ ἐπαφή του μέ ἄλλα πρόσωπα. Πρός ἀντιμετώπιση τέτοιου εἴδους φαινομένων, κρίνεται ὑποχρεωτική ἡ πρόβλεψη γιά τήν ὕπαρξη κατάλληλου χώρου (π.χ. γραφεῖο, χῶρος στό πνευματικό κέντρο κλπ.) μέ ἐπαρκῆ ἐξαερισμό, ὅπου θά ὑπάρχουν μάσκες, χαρτομάνδηλα, πλαστική σακούλα γιά τήν ἀπόρριψη ὑγειονομικοῦ ὑλικοῦ καί ἀντισηπτικό διάλυμα χειρῶν.
4) Πρός τόν σκοπό τῆς ἐνημερώσεως καί καλῆς ἐξυπηρετήσεως τῶν πιστῶν, ἀλλά καί τῆς πιστῆς ἐφαρμογῆς τῶν προβλεπομένων ὑγειονομικῶν μέτρων, τά Ἐκκλησιαστικά Συμβούλια ὅλων τῶν Ἱερῶν Ναῶν ὑποχρεοῦνται νά ἀναρτοῦν στούς πίνακες ἀνακοινώσεων ἤ καί στίς ὑπάρχουσες ἱστοσελίδες τους τά ἑξῆς: α) τόν συνολικό ἀριθμό τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι δύνανται νά παρευρίσκονται ταυτοχρόνως ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, συμφώνως πρός τίς ἀνωτέρω ὑγειονομικές ὑποδείξεις, β) τό ὡράριο τελέσεως τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί γ) τό ὡράριο κατά τό ὁποῖο ὁ Ἱερός Ναός θά παραμένει ἀνοικτός γιά τήν προσέλευση τῶν πιστῶν.
5) Τά ὄργανα διοικήσεως (ἐπίτροποι), τό προσωπικό τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ (νεωκόροι) καί οἱ ἐθελοντές (ἱερόπαιδες κλπ.) ὑποχρεοῦνται νά φέρουν τά ὑπό τοῦ νόμου προβλεπόμενα μέτρα προστασίας (μάσκα, γάντια κλπ.). Ἐξαιροῦνται μόνο οἱ θρησκευτικοί λειτουργοί καί οἱ ἱεροψάλτες καί αὐτοί μόνο κατά τήν ὥρα τελέσεως τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν. Ὁ ἀριθμός τῶν ἱεροψαλτῶν κάθε ἀναλογίου δέν δύναται νά ὑπερβαίνει τόν ἀριθμό τῶν τριῶν (3), ἐνῶ εἶναι ἐπιβεβλημένο νά τηρεῖται μεταξύ τους ἀπόσταση τριῶν (3) μέτρων.
6) Στίς εἰσόδους τῶν Ἱερῶν Ναῶν θά τοποθετηθοῦν ἀντισηπτικά/ἀπολυμαντικά, γιά τήν ὑποχρεωτική ἀπολύμανση τῶν χειρῶν ὅλων τῶν εἰσερχομένων, ἐνῶ σέ ἐμφανές σημεῖο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ θά τοποθετηθεῖ καί ὁ προβλεπόμενος ἀναγκαῖος ἐξοπλισμός ὑγιεινῆς (χαρτομάνδηλα, χάρτινες πετσέτες κλπ.).
7) Ὅπου παρέχεται ἡ δυνατότητα διευθετήσεως τοῦ χώρου ἑκάστου Ἱεροῦ Ναοῦ μέ σκοπό τήν παρουσία τῶν πιστῶν σύμφωνα μέ τήν ὡς ἄνω ἀναλογία τοῦ ἑνός (1) προσώπου ἀνά εἴκοσι πέντε (25) τ.μ. ἐπιφανείας καί μέ ἐλάχιστη ἀπόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ τους, πρέπει νά διατηροῦνται ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν μόνο τά ἀντιστοιχοῦντα στούς προσερχομένους καθίσματα. Τά περισσεύοντα καθίσματα, καλό εἶναι νά μεταφέρονται ἐκτός Αὐτῶν.
8) Ὁ φυσικός ἐξαερισμός τῶν Ἱερῶν Ναῶν εἶναι ὑποχρεωτικός γιά ὅσο τό δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ἐπιτρέπουν οἱ καιρικές συνθῆκες τοῦ χειμῶνος, ἀκόμη καί κατά τήν διάρκεια χρήσεως κλιματισμοῦ.
9) Εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητη ἡ συχνή καί σχολαστική καθαριότητα τῶν Ἱερῶν Ναῶν, καθώς καί ἡ τακτική ἀπολύμανση τῶν σημείων καί τῶν ἐπιφανειῶν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ὅπου παρατηρεῖται συχνή πρόσβαση τῶν πιστῶν.
10) Κατά τήν προσέλευση στήν Θεία Μετάληψη, τήν διανομή τοῦ ἀντιδώρου καί ἄλλων εὐλογιῶν (ἄρτου, κολλύβων κλπ.) ἀπαιτεῖται, μέ εὐθύνη τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου, νά τηρεῖται μέ ἀκρίβεια ἡ προβλεπόμενη ἀπόσταση τῶν δύο (2) μέτρων μεταξύ τῶν πιστῶν.
11) Οἱ κατά τόπους Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες δύνανται, κατά τήν ἔμφρονα ποιμαντική τους κρίση, νά ἐπιτρέψουν: α) σέ ὅσους Ἱερούς Ναούς ὑφίστανται περισσότεροι τοῦ ἑνός Ἐφημέριοι, τήν τέλεση περισσοτέρων Θείων Λειτουργιῶν τήν ἴδια ἡμέρα, πρός ἀποφυγή συνωστισμοῦ τῶν πιστῶν, ἀφοῦ γιά μισή ὥρα μεταξύ τῶν Λειτουργιῶν ἐξαερίζεται ἐπαρκῶς ὁ Ἱερός Ναός, β) τήν τέλεση τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου ἀφ’ ἑσπέρας, μετά τήν Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ καί γ) τήν χρονική μετάθεση τῶν μικρῶν Ἀγρυπνιῶν κατά τίς ἀπογευματινές ὧρες, λόγῳ τῆς ἰσχύουσας ἀπαγορεύσεως κυκλοφορίας μετά τίς 21.00.
12) Ὅσοι ἀπό τούς πιστούς ἀνήκουν σέ ὑγειονομικῶς εὐπαθεῖς ὁμάδες (ἡλικιωμένοι, ἀσθενεῖς πάσχοντες ἀπό ἀναπνευστικά προβλήματα ἤ σακχαρώδη διαβήτη ἤ καρδιαγγειακά νοσήματα, ἀνοσοκατεσταλμένοι) παρακαλοῦνται νά ἀποφεύγουν τήν ἔξοδο ἐκ τῆς οἰκίας αὐτῶν, χάριν τῆς προστασίας τῆς ὑγείας τους. Οἱ ὑπεύθυνοι Ἱερεῖς τῶν Ἐνοριῶν τους ἔχουν εὐθύνη καί καθῆκον νά ρυθμίσουν τήν κατ᾿ οἶκον διακονία τους.
13) Σύμφωνα καί μέ παλαιότερες Ἀποφάσεις τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, συνιστᾶται ἡ μετά λιτότητος καί ἁπλότητος τέλεση τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, συμφώνως πρός τό ἦθος καί τήν παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί μέ τήν μέγιστη κατά τό δυνατόν συντομία, γιά τόν προφανῆ λόγο τῆς ἀποφυγῆς πολύωρου συγχρωτισμοῦ τῶν πιστῶν.
14) Ἡ ἐφαρμογή τῶν μέτρων αὐτῶν περιλαμβάνει: α) ὅλους τούς Καθεδρικούς, Μητροπολιτικούς, Ἐνοριακούς, Προσκυνηματικούς, Κοιμητηριακούς, Ἱδρυματικούς κλπ. Ἱερούς Ναούς, τά Μητροπολιτικά καί Ἐνοριακά Παρεκκλήσια καί β) τίς Ἱερές Μονές καί τά Ἡσυχαστήρια. Ὁ ἀριθμός πιστῶν, τόν ὁποῖον ἐπιτρέπεται νά δέχονται οἱ Ἱεροί Ναοί τῶν Μονῶν (ἀποκλειστικά καί μόνο κατά τήν ὥρα τῶν Ἀκολουθιῶν, χωρίς νά παρέχεται δυνατότητα φιλοξενίας ἤ διανυκτερεύσεως) δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπερβαίνει τήν ἀναλογία τοῦ ἑνός (1) προσώπου ἀνά εἴκοσι πέντε (25) τ.μ. καί μέ ἀπόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ τους μέ ἀνώτατο ὅριο τά πενήντα (50) πρόσωπα.
15) Δέν ἐπιτρέπεται ἡ προσέλευση πιστῶν στά Παρεκκλήσια τά ὁποῖα εὑρίσκονται ἐντός ἰδιωτικῶν κτημάτων, κτιρίων καί ἐπιχειρήσεων (π.χ. συγκροτημάτων κατοικιῶν, κέντρων ἐκδηλώσεων, ξενοδοχείων κλπ.) διότι, ὡς ἰδιωτικοί Ναοί, εἶναι προορισμένοι γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν θρησκευτικῶν ἀναγκῶν τῶν ἰδιοκτητῶν καί τῶν οἰκείων τους.
16) Τά Γραφεῖα Τύπου τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων καλοῦνται, ὑπό τίς ὁδηγίες καί κατευθύνσεις τῶν κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν, νά ἐπιδείξουν ἰδιαίτερη προσοχή στίς ἀνακοινώσεις οἱ ὁποῖες ἐκδίδονται ὑπό τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων, τῶν Ἱερῶν Ναῶν καί Μονῶν περί τοῦ προγράμματος τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, ὥστε νά εἶναι κατά πάντα σύμφωνες μέ ὅσα προβλέπονται στήν ὡς ἄνω Κ.Υ.Α., ἐνῶ ἰδιαίτερη προσοχή πρέπει νά ἐπιδειχθεῖ καί στίς δημοσιευόμενες φωτογραφίες.
Τέλος, σᾶς ὑπενθυμίζουμε τήν ἐπισήμανση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, ὡς πρός τήν ἀνάγκη ἀκριβοῦς τηρήσεως ὅλων τῶν θεσπισθέντων ὑγειονομικῶν διατάξεων κατά τῆς διαδόσεως τῆς πανδημίας τοῦ νέου κορωνοϊοῦ καί παρακαλοῦμε διά τά καθ᾿ ὑμᾶς.
Ἐντολῇ καί ἐξουσιοδοτήσει τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος