Καλυβιώτες προσκυνητές σε μοναστήρια τις Ηπείρου

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2024

Ημερήσια προσκυνηματική εκδρομή πραγματοποίησε ο ενοριακός Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Καλυβίων, στις Ιερές Μονές Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου Φιλιατών και Αγίας Παρασκευής Πούντα Πρέβεζας.

Το πρωινό της Πέμπτης 26 Σεπτεμβρίου πολλοί ενορίτες των Καλυβίων με επικεφαλής τον εφημέριό τους π. Θεοδόσιο Αθανασόπουλο, επισκέφθηκαν τις ιερές μονές και ιστορικά σημεία στην περιοχή της Ηπείρου.

Ολιγοώρες στάσεις έγιναν επίσης στην Ηγουμενίτσα, την Πάργα και την Βόνιτσα.

Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Γηρομερίου, κοντά στις Φιλιάτες Θεσπρωτίας, ιδρύθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα (μεταξύ 1310 και 1320), στην εποχή της ακμής του Δεσποτάτου της Ηπείρου.

Ιδρυτής και πρώτος κτίτωρ της Μονής είναι ο Όσιος Νείλος ο Εριχιώτης (1228-1334) Κωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή, από την αυτοκρατορική γενιά των Λασκάρεων. Ο Όσιος Νείλος παρέδωσε το πνεύμα του σε βαθιά γεράματα, στις 2 Ιανουαρίου του έτους 1334, αφού συνέταξε τη Διαθήκη του και όρισε το διάδοχό του. Το λείψανό του ενταφιάστηκε σε μικρή απόσταση από τη Μονή και παραμένει μέχρι σήμερα εκεί, διότι όταν επεχείρησαν, λίγα χρόνια μετά το θάνατό του, την ανακομιδή του, κατά θεία παραχώρηση, κατέπεσε ογκώδης βράχος και κάλυψε τον τάφο. Σήμερα, επάνω από τον τάφο του Οσίου Νείλου υπάρχει μικρό παρεκκλήσι.

Η Μονή Γηρομερίου, αποτέλεσε σημαντικό μοναστικό κέντρο και έφτασε στην μεγαλύτερη ακμή της στα μέσα του 16ου αιώνα, εποχή κατά την οποία, κατά τον Θεοδόσιο Ζυγομαλά, αριθμούσε περίπου 300 μοναχούς.

Από την αρχή της ιδρύσεώς της υπαγόταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή και αργότερα (18ος αι.) ως έδρα Πατριαρχικής Εξαρχίας.

Το 1928, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, παραχώρησε "επιτροπικώς" την διοικητική επιστασία της Μονής στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου, διατηρώντας όμως τα κανονικά του πνευματικά δικαιώματα επ' αυτής. Για τον λόγο αυτό, στις ιερές ακολουθίες που τελούνται στη Μονή, μνημονεύεται το όνομα του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου.

Μεγάλη, επίσης, ήταν η προσφορά της Μονής στην περιοχή της Θεσπρωτίας σε όλη τη μακραίωνη ιστορία της, συμβάλλοντας στη διατήρηση της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των κατοίκων. Χαρακτηριστική ήταν η λειτουργία του Κρυφού Σχολειού και της Ιερατικής Σχολής, μέσα στο χώρο της Μονής. Ακόμη, με ενέργειες κάποιων Εξάρχων και με έξοδα της Μονής λειτουργούσαν σχολεία σε ορισμένα από τα χωριά της περιοχής.

Η Μονή Γηρομερίου, είναι ένα από τα λίγα μοναστήρια στην Ήπειρο, που είναι επανδρωμένα και λειτουργούν. Η σημερινή Αδελφότητα αποτελείται από τρεις μοναχούς και εγκαταστάθηκε στη Μονή το 1989.

 

Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Πούντας

Η Μονή Αγίας Παρασκευής Πούντας βρίσκεται κοντά στο Καναλάκι Πρέβεζας και είναι ένας ιστορικός θρησκευτικός χώρος της Ηπείρου. Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, σεβαστή αγία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, και είναι γνωστό για τη γραφική του τοποθεσία και την όμορφη αρχιτεκτονική του.

Κάθε χρόνο 26 Ιουλίου, οι κάτοικοι των χωριών του Φαναρίου και της ευρύτερης περιοχής της Πάργας και της Θεσπρωτίας με μεγάλη ευλάβεια συρρέουν στον τάφο της μεγαλομάρτυρος να προσκυνήσουν στον τάφο της (δεν έχει εντοπιστεί άλλο σημείο- τόπος θυσίας της Αγίας Παρασκευής) και δύναμη να πάρουν, όπως και εκατοντάδες προσκυνητές από διάφορες περιοχές της Ελλάδας έρχονται με τον ίδιο ιερό σκοπό.

Η μάρτυρας Παρασκευή δεν καταγόταν από την Ήπειρο, κατά την παράδοση, έδρασε στην περιοχή και μαρτύρησε σε αυτή. Στη Μονή της Πούντας οι πιστοί θάψανε το ακέφαλο σώμα της, αφού θανατώθηκε με αποκεφαλισμό.

Στον τάφο της ανηγέρθη προς τιμήν της τρισυπόστατος ναός, στον οποίο, πάντα κατά την παράδοση, τοποθετήθηκε και η κεφαλή της. Πάντως σήμερα τμήμα της κάρας της βρίσκεται στη Μονή Πετράκη Αθηνών.

Δίπλα στον τάφο σώζεται και η ωοειδής πέτρα, πάνω στην οποία στηρίχθηκε η Αγία προσευχόμενη κατά την στιγμή του αποκεφαλισμού της και όπου πολλά θαύματα γίνονται κατά καιρούς στους διαφόρους προσκυνητές.

Την ημέρα εορτασμού της Αγίας Παρασκευής στο Μοναστήρι της Πούντας συρρέουν πολλοί πιστοί με προβλήματα υγείας αλλά και προβλήματα όρασης. Τάμα τους είναι να διανυκτερεύσουν στον τόπο θυσίας της Αγίας, να προσευχηθούν στον τάφο της και την «πέτρα αποκεφαλισμού της» , το θαύμα της να κάνει, όπως πολλοί χριστιανοί έχουν ομολογήσει κατά καιρούς για την θαυματουργή Αγία της Χριστιανοσύνης.

Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Πούντας ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα και έχει πλούσια ιστορία, αποτελώντας πνευματικό κέντρο για την τοπική κοινότητα για πολλές γενιές. Το συγκρότημα βρίσκεται σε μια γαλήνια τοποθεσία που περιβάλλεται από πλούσιο πράσινο, με θέα το εκπληκτικό τοπίο της περιοχής. Η κύρια εκκλησία, χτισμένη σε βυζαντινό ρυθμό, είναι ένα όμορφο παράδειγμα θρησκευτικής αρχιτεκτονικής και κοσμείται με περίτεχνες τοιχογραφίες και εικόνες.

Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Πούντας είναι ένας δημοφιλής προορισμός για θρησκευτικά προσκυνήματα και εκδηλώσεις.

Φωτογραφίες: Δώρα Βελή - Γαλανοπούλου

 

Στην γραφική Πάργα