Πέμπτη 23 Μαρτίου 2023
Η τοπική Χορτόπιτα ή λαχανόπιτα, όπως την λέμε στον τόπο μας, είναι από τις πιο χαρακτηριστικές, όσο και παραδοσιακές πίτες της Ελλάδας, ενώ η κυρία Κωνσταντούλα Κερασιώτη που διαμένει με την οικογένειά της στα Καλύβια, με χαρά μας δίνει τις συμβουλές της για μια νόστιμη παραδοσιακή πίτα.
Επειδή τα χόρτα και τα σπανάκια είναι άφθονα στην περιοχή μας, η κυρία Κωνσταντούλα προμηθεύεται τα απαραίτητα για την πίτα, από τον περιποιημένο κήπο της στο χωριό. Εκτός από τους λαχανόκηπους, άλλες νοικοκυρές στο χωριό μας όποτε μπορούν και ο καιρός το επιτρέπει, αναζητούν χόρτα, σε κοντινά χωράφια και αγρούς, οπότε την χορτόπιτα την φτιάχνουν σχεδόν όλο το χρόνο.
Και τα φύλλα φτιαγμένα χειροποίητα, με τον πλάστη…
Αν και κατάγεται από το ημιορεινό χωριό Αφράτο, πολύ κοντά στην λίμνη Τριχωνίδα, λίγο πολύ η συνταγή για την χορτόπιτα μοιάζει με την τοπική ¨κουζίνα¨ του χωριού μας…
Συνταγή Χορτόπιτας ή λαχανόπιτας χωριάτικης (για ένα ταψί μεγάλο)
1 κιλό σπανάκι
1 ματσάκι άνηθο
1 ματσάκι μαϊντανό
1 ματσάκι λάπατο
1 ματσάκι σέσκουλα
1 ματσάκι κρεμμύδι χλωρό
1/2 κιλό τυρί φέτα
300 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 κουτάλι του γλυκού αλάτι
200 γραμμάρια ελαιόλαδο
Για το φύλλο θέλουμε....
500 γραμμάρια αλεύρι
Μια πρέζα αλάτι
1 φλιτζάνι ελαιόλαδο
Πως παρασκευάζεται η χορτόπιτα
Σε μια λεκάνη κοσκινίζουμε το αλεύρι, κάνουμε μια λακκούβα στη μέση και ρίχνουμε το ελαιόλαδο. Το τρίβουμε με τα δυο μας χέρια, να γίνει σαν βρεμένη άμμος, προσθέτουμε το ξύδι και το αλάτι, ανακατεύουμε, και λίγο - λίγο προσθέτουμε το νερό ζυμώνοντας, μέχρι να έχουμε μία ζύμη που δεν κολλάει στα χέρια και να ξεκολλάει απ᾿ τα τοιχώματα. (Αν χρειαστεί νερό, προσθέτουμε λίγο).
Έπειτα τη βάζουμε στον πάγκο και τη ζυμώνουμε για 5΄, μέχρι να γίνει μια ζύμη με απαλή υφή και εύπλαστη. Την κάνουμε μπάλα, τη σκεπάζουμε με πλαστική μεμβράνη και την αφήνουμε να σταθεί το λιγότερο για 30΄.
Καθαρίζουμε, πλένουμε πάρα πολύ καλά και στραγγίζουμε όλα τα χορταρικά και τα μυρωδικά σε σουρωτήρι. Τα πιάνουμε στη χούφτα μας, ή τα βάζουμε στη σανίδα κοπής και τα ψιλοκόβουμε.
Τα ρίχνουμε όλα μέσα στη λεκάνη, τους ρίχνουμε πασπαλιστά, 2 κουταλιές αλάτι, τ᾿ ανακατεύουμε και με τις παλάμες μας, τα πιέζουμε λίγο, για να μειωθεί ο όγκος τους.
Τα βάζουμε στο σουρωτήρι, τ' αφήνουμε να σταθούν και να βγάλουν τα υγρά τους, μέχρι να ανοίξουμε τα φύλλα.
Στη συνέχεια, παίρνουμε τη ζύμη, την χωρίζουμε σε 4 ίσια κομμάτια και τα κάνουμε μπάλες. Παίρνουμε μία - μία τις μπάλες και σε αλευρωμένο πάγκο, τις ανοίγουμε σε λεπτά φύλλα, λίγο μεγαλύτερα απ᾿ το ταψί μας και τα φυλάμε σκεπασμένα.
Έπειτα παίρνουμε τα χόρτα, τα σφίγγουμε στις παλάμες μας, να μαραθούν και ν᾿ αποβάλουν όσο το δυνατόν περισσότερα υγρά, ώστε να μειωθεί η γέμιση στο μισό του όγκου της.
Τα ρίχνουμε στη λεκάνη, ψιλοκόβουμε τα ξερά κρεμμύδια, προσθέτουμε το ελαιόλαδο, 2 κουταλιές αλεύρι, το πιπέρι και αλάτι αν χρειάζεται, (δοκιμάζουμε).
Λαδώνουμε πολύ καλά ένα ταψί, παίρνουμε το πρώτο φύλλο, το απλώνουμε στο ταψί, το λαδώνουμε ελαφρά και στρώνουμε και το δεύτερο φύλλο.
Αδειάζουμε μέσα στο ταψί τη γέμιση, γυρνάμε τα κάτω φύλλα προς τα μέσα, στο εσωτερικό, τα λαδώνουμε γύρω - γύρω και καλύπτουμε με τα υπόλοιπα 2 φύλλα, σουρωτά, λαδώνοντάς τα ανάμεσα, με ελαιόλαδο.
Κυλώντας τον πλάστη μας, πάνω στα στα πλαϊνά του ταψιού, κόβουμε τα φύλλα που περισσεύουν.
Πατάμε με το χέρι μας τα φύλλα περιμετρικά, για να κολλήσουν με τα από κάτω, λαδώνουμε καλά και ραντίζουμε με λίγο νερό.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, σε αντιστάσεις στην τελευταία σχάρα, στους 180°C, μέχρι να ροδίσει, περίπου 30' με 35'.
Όταν ροδίσει, για να γυρίσουμε την πίτα, σκεπάζουμε το ταψί, μ᾿ ένα μεγαλύτερο και τ᾿ αναποδογυρίζουμε. Μ᾿ ένα πιρούνι, (προσεκτικά γιατί καίει), βγάζουμε το μικρότερο ταψί.
Χαράζουμε την πίτα σε κομμάτια, τη ραντίζουμε με λίγο λάδι και συνεχίζουμε το ψήσιμο μέχρι να ροδίσει κι από αυτή την πλευρά, σε 30'- 35' περίπου. Σερβίρεται τόσο ως συνοδευτικό ή ορεκτικό, όσο και ως κύριο φαγητό και τρώγεται και ζεστή και κρύα.
Μάλιστα παλαιότερα, οι νοικοκυρές συνήθιζαν να αναποδογυρίζουν την πίτα, για να γίνεται τραγανό το φύλλο κι απ᾿ τις δύο μεριές και να ψήνεται καλύτερα. Εάν εσείς δεν θέλετε να την γυρίσετε ανάποδα, απλά τη χαράζετε από την αρχή και την ψήνετε.
Το αποτέλεσμα σίγουρα θα είναι το ίδιο ωραίο, μας λέει η κυρία Κωνσταντούλα Κερασιώτη και με περίσσεια υπερηφάνεια μας δείχνει τα ταψιά με τις χορτόπιτες που ετοίμασε στο σπιτικό της… Καλή όρεξη!