Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2021
Του Ευθύμιου Πριόβολου, εκπαιδευτικού
Το 1915 το σχέδιο προέκτασης της σιδηροδρομικής γραμμής Κρυονερίου - Αγρινίου προς τα Γιάννενα, ένας αρθρογάφος το χαρακτήρισε «εντύπωσι ωραίου ονείρου». Που να φανταζόταν ο νοήμων αυτός άνθρωπος ότι και η γραμμή αυτή θα έπαυε κάποτε να λειτουργεί...
Εντύπωση έκανε και η αναγγελία, το 1999, για την επαναλειτουργίας αυτής της σιδηροδρομικής γραμμής και τη θέση της έπαιρνε η βεβαιότητα καθώς γίνονταν έργα σε όλο το μήκος της. Έβγαλαν τις παλιές ράγες, επιχωμάτωσαν και έστρωσαν το δρομίσκο για να βάλουν νέες και έβαψαν τις δυο γέφυρες του τρένου στο Σταθμό Αγγελοκάστρου. Και ένα ωραίο πρωινό οι εργασίες σταμάτησαν.
Η μεγάλη σιδερένια γέφυρα του τρένου είναι μια καλοστεριωμένη γέφυρα, δεμένη τόσα χρόνια με τον τόπο, μυριοπατημένη από τρένα και οτομοτρίς, σημάδια και σύμβολα άλλης εποχής, μια γέφυρα ταξιδιών που έκαναν οι κάτοικοι σε βαγόνια που δεν χωρούσαν ποτέ τις σκέψεις, τις αγωνίες, τα προβλήματα και τις χαρές που τους έφερναν στο τρένο. Και αν μπορούσαν να μιλήσουν οι γραμμές του τρένου, η μεγάλη γέφυρα, τα ερειπωμένα κτίσματα τα του Σταθμού, και τι δεν θα έλεγαν…
Θα έλεγαν ότι στις 24 Οκτωβρίου 1887 συνομολογήθηκε η σύμβαση του Χαριλάου Τρικούπη με τη Βελγική εταιρεία των Μπαμπίλ και Γκινότ για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής από το Μεσολόγγι μέχρι το Αγρίνιο, πλάτους ενός μέτρου και μήκους 44 χιλιομέτρων. Η γραμμή θα ήταν έτοιμη σε δύο χρόνια και θα την εκμεταλλεύονταν οι Βέλγοι για 99 χρόνια, με κάποια συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου. Η σύμβαση αυτή δημοσιεύτηκε στο φύλλο 59, της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, στις 26 Φεβρουαρίου 1888 με το Νόμο ΑΦΠΖ. Η γραμμή θα περνούσε έξω από το Αγγελόκαστρο.
Το έργο ανέλαβε ο Ρόσσελ, αντιπρόσωπος των Βέλγων, και οι εργασίες άρχισαν στις 13 Ιουνίου 1888. Η ατμάμαξα με τους εργάτες περνούσε προσωρινά από μια ξύλινη γέφυρα. Έγραψε η εφημερίδα «Αιτωλία» (αριθμ. 70), στις 3 Ιανουαρίου 1890:
«Οι στρωτήρες ήρξαντο στρωνύμμενοι και πέραν του εν Αγγελοκάστρω Κρυονερίου, η δε μηχανή διήερχεται δια της εν τη λίμνη κατασκευασθείσης ξυλίνης γεφύρας. Τα δια την σιδηράν γέφυραν αναγκαιούντα σίδηρα μετεκομίσθησαν εκείσε, αλλ’ η σιδηρά γέφυρα ακόμη δεν συνεδέθη. Τα εν τω σιδηροδρομικώ σταθμώ έργα σχεδόν τελείωσαν εξαιρουμένης της αποθήκης των εμπορευμάτων, ήτις αργεί εισέτι, και του περιφράγματος. Η εν τω σταθμώ ενεργουμένη επιχωμάτωσις ετελείωσεν, ώστε εργάται και λιθοξόοι ιταλοί μετέβησαν ενταύθα αναχωρούντες εις τας πατρίδας των».
Τον Δεκέμβριο του 1889, όλα στο Σταθμό, οι γραμμές, η μικρή γέφυρα στο Κρυονέρι, οι λέβητες, η δεξαμενή, το εκδοτήριο εισιτηρίων, η αποθήκη εμπορευμάτων είχαν σχεδόν τελειώσει. Η μεγάλη γέφυρα, την οποία κατασκεύασαν Ιταλοί τεχνίτες, ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 1890 γιατί καθυστέρησαν να έρθουν κάποια σίδερα. Μετά την ολοκλήρωση του έργου άρχισαν τα δρομολόγια των τρένων. Τα ξημερώματα της 4ης Ιουλίου του 1943 ανατινάχτηκε από έλληνες αντάρτες. Την επισκεύασαν πάλι Ιταλοί και έτσι παραμένει.
Για οικονομικούς λόγους η διοίκηση των Σ.E.K. (Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους) ανέστειλε τη λειτουργία της γραμμής το 1973. Από τότε εγκαταλείφθηκαν στο χρόνο και την αδιαφορία η γραμμή και οι κτιριακές εγκαταστάσεις του σταθμού στο Aγγελόκαστρο. Σήμερα η μεγάλη γέφυρα, πικραμένη, δεν καταδέχεται καν να κοιταχτεί στον καθρέφτη του Δίμικου ποταμού. Μια μυστική οργή εξογκώνει τα σιδερένια στήθη της και αισθάνεται ξένη στον τόπο της. Νιώθει τη νέα εποχή που ήρθε. Και στέκει εκεί, ήρεμη από μακριά, θλιμμένη από κοντά και βουβή, αληθινά μια «εντύπωσις ωραίου ονείρου…».