Σάββατο 20 Ιουλίου 2024
Το ιστορικό εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στην περιοχή Αγγελοκάστρου, γιόρτασε όπως κάθε χρόνο και ανήμερα της εορτής τελέσθηκε ο Όρθρος και Θεία Λειτουργία, παρουσία πολλών κατοίκων. Το εκκλησάκι είναι χτισμένο νοτιοδυτικά του χωριού, στην κορυφή ενός λόφου πολύ κοντά στον μεγαλόπρεπο Αχελώο!
Με αφορμή την σημερινή γιορτή ο συγγραφέας Ευθύμιος Πριόβολος γράφει σχετικά:
Ο καύσωνας και η γιορτή του προφήτη
Ο προφήτης Ηλίας, ένας μελαχρινός άντρας, δασύτριχος και ζωσμένος πάντα με δερμάτινη ζώνη, έζησε εννιά αιώνες πριν από τον Χριστό. Όταν ήρθε η ώρα ν’ αφήσει αυτόν τον κόσμο, τον πήρε στον ουρανό, μέσα σε ανεμοστρόβιλο φωτιάς, ένα άρμα με πύρινα άλογα. Γι' αυτό ονομάστηκε «πύρινος».
Έτσι λοιπόν, γι’ αυτόν τον «πύρινο αρματηλάτη» ο καλοκαιρινός ήλιος, ιδιαίτερα ο καύσωνας, κρίθηκε η καταλληλότερη εποχή για να γιορτάζεται. Πώς ορίστηκε όμως η γιορτή στις 20 Ιουλίου;
Σύμφωνα με τους αρχαίους, ο μεγαλύτερος καύσωνας σημειώνεται αμέσως μετά την ταυτόχρονη ανατολή του ήλιου και του Σείριου, του λαμπρότερου και θερμότερου αστεριού μετά τον ήλιο. Συγκεκριμένα, οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν αυτές τις καλοκαιρινές μέρες «κυνικά καύματα», καθώς μόνο τα σκυλιά, οι «κύνες», ήταν αρκετά τρελά για να βγουν έξω με τέτοιον λίβα. Το φαινόμενο αυτό, σύμφωνα με το παλιό αιγυπτιακό και το Ιουλιανό ημερολόγιο, συνέβαινε κοντά στις 20 Ιουλίου. Ίσως γι' αυτό η συγκεκριμένη ημέρα ήταν ημέρα λατρείας μιας δημοφιλούς γιορτής, του Ικμαίου (χαρίζει ικμάδα) Δία στην Κέα.
Επίσης, το καλοκαίρι, την περίοδο των «κυνικών καυμάτων», δηλαδή κοντά στις 20 Ιουλίου, γίνονταν τελετές στην κορυφή του Πηλίου, στο ιερό του Ακραίου Δία για την πρόκληση βροχής. Στο αρχαίο ελληνικό πάνθεο ο Ήλιος, δευτερεύων θεός, ήταν στην υπηρεσία του Δία. Όπως και στην Παλαιά Διαθήκη ο Ηλίας, ως προφήτης, ήταν στην υπηρεσία του Θεού.
Καθόλου τυχαίο λοιπόν που η γιορτή του «πύρινου» προφήτη ορίστηκε στις 20 Ιουλίου. Ήταν αποτέλεσμα ανάμιξης της νέας, χριστιανικής πίστης, με στοιχεία της παλιάς και φυσικά του καλοκαιρινού καύσωνα, όπως, καλή ώρα, του φετινού.
Χρόνια πολλά σε όσες και όσους γιορτάζουν!
[Το κείμενο προέρχεται από το βιβλίο του συγγραφέα Ευθύμιου Πριόβολου με τίτλο:«Το εξωκλήσι του προφήτη Ηλία στο Αγγελόκαστρο της Αιτωλίας - η πίστη, ο τόπος, η ιστορία», εκδ. Παράγραφος, 2022]
- Ευχαριστούμε τον Χρύσανθο Ζαρλακούτη για τις φωτογραφίες