Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2024
Όμορφες φωτογραφίες από το Παναιτωλικό Όρος στην αλλαγή του νέου χρόνου μας παρουσιάζει ο συμπατριώτης μας Βασίλης Γαλατάς, ο οποίος επισκέφθηκε αρκετά σημεία της συγκεκριμένης οροσειράς που βρίσκεται στην Αιτωλοακαρνανία, εικόνες που δείχνουν όμως ότι ακόμη δεν έχει χιονίσει σε αυτά τα βουνά.
Το Παναιτωλικό είναι το ψηλότερο βουνό του νομού Αιτωλοακαρνανίας και αποτελεί τμήμα της «ραχοκοκαλιάς» της Ελλάδας, της Πίνδου. Πρόκειται για μια εκτενή οροσειρά (μήκους 35 χλμ. περίπου) και σύνολο πολλών κορυφών που ξεκινούν από την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών και καταλήγουν στη λίμνη Τριχωνίδα και την τεχνητή λίμνη Ευήνου.
Εκτείνεται κατά μήκος των συνόρων των νομών Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας και ως εκ τούτου το περισσότερο μέρος του ανήκει και στους δύο νομούς, εκτός από το νοτιοδυτικό συγκρότημα που ανήκει καθαρά στο νομό Αιτωλοακαρνανίας. Εκεί βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή της οροσειράς, ο Κατελάνος, με υψόμετρο 1.924 μέτρα.
Είναι κατάφυτο από απέραντα ελατοδάση που φτάνουν ως τα 1.500-1.600 μέτρα, αφήνοντας από 'κει και πάνω μια στενή ζώνη με θαμνώδη και ποώδη βλάστηση (η λεγόμενη υποαλπική).
Από τις πλαγιές του πηγάζουν άφθονα νερά και δημιουργούνται αρκετά ποτάμια όπως η Ερμίτσα, ο Ζέρβας, το Χουνόρεμα, το Κορικιστιανόρεμα και οι παραπόταμοι του Ευήνου, Φιδάκια και Γιδομανδρίτης. Από το Παναιτωλικό επίσης τροφοδοτούνται οι ποταμοί, Κρικελλοπόταμος και Τρικεριώτης, οι οποίοι το χωρίζουν από τα ευρυτανικά βουνά Καλιακούδα και Χελιδόνα, αντίστοιχα.
Αν και μέτριου υψομέτρου, οι δεκάδες, αλλεπάλληλες -άλλοτε μυτερές και άλλοτε ομαλές- κορυφές του, είναι που του προσδίδουν μια μοναδική και άγρια ομορφιά. Η θέα που μπορεί κανείς να απολαύσει αν βρεθεί σε κάποια από τις πολλές κορυφές του, είναι εκπληκτική, αφού παντού τριγύρω απλώνεται μια «βουνοθάλασσα» από αμέτρητες κορυφές και έτερα ορεινά συγκροτήματα γειτονικών ή ακόμη και πολύ μακρινών νομών.
Δυτικό Παναιτωλικό:
Κούτουπας 1.795m, Νεραϊδοβούνι 1.781m, Κέδρος 1.654m, Καταβόθρα 1.752m, Τσίνα 1.715m, Κρημνίτσα 1.816m, Κατελάνος 1.924m, Ξάνθη ή Ξάθου 1.810m, Γιόρλα 1.820m, Ζυγός ή Βγένα 1.737m κ.ά.
Ανατολικό Παναιτωλικό:
Αραποκέφαλα 1.608m, Τριανταφυλλιά 1.817m, Κουκουρέχι 1.746m, Πλατάνι 1.777m, Τυφλοβούνι 1.680m, Άννινος 1.702m κ.ά.
Εκτός από τις παραπάνω κορυφές, στο σύμπλεγμα του Παναιτωλικού Όρους ανήκουν και αρκετές ακόμη, μικρότερης έκτασης ή υψομέτρου, που όμως αξίζει να αναφερθούν, αφού αποτελούν οπωσδήποτε μέρος αυτού του δαιδαλώδους ορεινού συγκροτήματος. Αυτές οικορυφές είναι: το Στενό (1.466μ.), τα Κλειδιά (1.346μ.), η Κορομηλιά (1.463μ.), το Μαυρομίχαλο (1.405μ.), το Μεσοβούνι (1.413μ.), η Επάνω Κορυφή (1.310μ.), η Αποκλείστρα(1.291μ.), η Καραπιπέρη (1.345μ.), η Λιάκουρα (1.308μ.), ο Άγιος Τρύφων (1.127μ.) και το Μαλοβούνι Αλιμπίστας (1.067 και 1.132μ.).
Το Παναιτωλικό δεν είναι φημισμένο βουνό και αυτό σε ένα μεγάλο βαθμό οφείλεται στογεγονός ότι το υψόμετρό του είναι λιγότερο των 2.000 μέτρων, σε αντίθεση με τα περισσότερα γνωστά βουνά της Ελλάδας, τα οποία όμως παρουσιάζουν μειωμένο ορειβατικό και αναρριχητικό ενδιαφέρον σε σύγκριση με το Παναιτωλικό. Η πλειοψηφία των κορυφών του παραμένει ορειβατικά ανεξερεύνητη, όπως για παράδειγμα ο ανατολικός κλάδος της οροσειράς (δηλαδή οι κορυφές Τριανταφυλλιά, Κουκουρέχι, Πλατάνι, Τυφλοβούνι, Άννινος), ο οποίος παρά την εξαιρετικά άγρια ομορφιά του, είναι γνωστός μόνο στους ελάχιστουςκατοίκους των γύρω χωριών, σε κυνηγούς και σε μειοψηφία ορειβατών που τον επισκέπτονται.
Η άκρως εντυπωσιακή κορυφή Κουκουρέχι, ενώνεται μέσω μιας τραχιάς κορυφογραμμής με το Πλατάνι και έπειτα με το Τυφλοβούνι, το Ορσί ή Ούρς και τον Άννινο, δημιουργώντας ένα«απόκοσμο», βουνίσιο υπερθέαμα σπάνιας ομορφιάς, εφάμιλλης πολλών άλλων γνωστών βουνών της Πίνδου.
Ξεχωριστό «κεφάλαιο» για ολόκληρη την οροσειρά, αποτελεί το συγκρότημα του σχεδόνσυμπαγούς πέτρινου όγκου του Προφήτη Ηλία και ιδιαιτέρως της κορυφής με την ονομασία Φαφούτα. Τα χαρακτηριστικά και η γεωμορφολογία του βουνού αυτού είναι μοναδικά και σπάνια, με όλη την σημασία των λέξεων, όχι μόνο για τον νομό Αιτωλοακαρνανίας αλλά και για ολόκληρη την Πίνδο γενικότερα.
Στην καθαρά Αιτωλική γη δεσπόζει ο Κατελάνος, η ψηλότερη κορυφή του Παναιτωλικού που στέκει βορειοανατολικά της πόλης του Αγρινίου. Περιτριγυρισμένος από πολλές κορυφές,αποτελεί το πιο ογκώδες ορεινό συγκρότημα του νομού. Η ονομασία «Παναιτωλικό» δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύστοχη, καθώς αναπόσπαστο κομμάτι των περισσότερων τοπίων της Αιτωλίας είναι οι ψηλές και ολόλευκες κατά την διάρκεια του χειμώνα κορυφές του οι οποίες τραβούν την προσοχή. Οι Αιτωλοακαρνάνες, και ειδικά οι κάτοικοι της περιοχής του Αγρινίου,συχνά αναφέρονται στις κορυφές αυτές με την γενική ονομασία «Κυρα-Βγένα».
To Παναιτωλικό δεν διαθέτει ούτε χιονοδρομικά, ούτε πασίγνωστα χωριά και πολυσύχναστους προορισμούς. Διατηρεί την παρθένα και άγρια ομορφιά του για όσους θέλουν πραγματικά να την απολαύσουν όπως ακριβώς δημιουργήθηκε από την ίδια την φύση, και αυτό είναι που του προσδίδει την σπάνια και περιζήτητη γνησιότητα που αρκετοί εκτιμούν και έχουν αρχίσει νααναζητούν τα τελευταία χρόνια.
Πολλά είναι τα βουνά που έχουν λεηλατηθεί από αιολικά εργοστάσια ή έχουν υποβαθμιστείαπό τις εγκαταστάσεις χιονοδρομικών κέντρων, τουριστικών υποδομών και πάσης φύσεωςανθρώπινων παρεμβάσεων, οι οποίες αλλοιώνουν διαπαντός τη φυσική ομορφιά και μετατρέπουν τα βουνά από μνημεία της φύσης σε κερδοφόρες ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Εν αντιθέσει, η οροσειρά του Παναιτωλικού παραμένει ένα ανέγγιχτο υπόδειγμα μεγαλείου τηςφύσης και συνεχίζει να προσφέρει στις επόμενες γενιές, ό,τι ακριβώς προσέφερε απλόχερα στους προγόνους μας, από τα βάθη των αιώνων.
Φωτογραφίες: Βασίλης Γαλατάς
Τα στοιχεία προέρχονται από την ομάδα «Κατελάνος & Περίχωρα»
(http://katelanos.blogspot.com/2015/06/panaitoliko-oros-o-agnostos-oreinos-ogkos-tis-aitolias.html)
