Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2023
Η Μηχανικός Πληροφορικής και συγγραφέας Αριάδνη Δάντε (Ευτυχία Σαμαρτζοπάνου), ο Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Θεόδωρος Τσιλίκας και τα μέλη της ομάδας «Το σεντούκι του παππού» συναντήθηκαν το Σάββατο 11 Νοεμβρίου στο Μουσείο Ιστορίας Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας στο Αγγελόκαστρο και εμπνεύστηκαν υπέροχες σκηνές για τις ιστορίες που γεννήθηκαν από το άνοιγμα του σεντουκιού.
Το εργαστήρι επιφύλαξε στα μέλη μια μοναδική εμπειρία: την παρουσίαση ενός προγραμματιστικού περιβάλλοντος που χάρισε στους παρευρισκόμενους έναν θησαυρό εικόνων και γνώσεων. Σε αυτή τη συνάντηση η ομάδα ταξίδεψε στη Ροδεσία της Αφρικής.
«Το σεντούκι του παππού» έχει στόχο την καλλιέργεια των ψηφιακών δεξιοτήτων και την πολύπλευρη εκπαίδευση παιδιών ηλικίας 4-12 ετών, γονιών και εκπαιδευτικών σε καινοτόμα εργαλεία μέσα από τη δημιουργική γραφή και την Παγκόσμια Δημοτική ποίηση του αείμνηστου εκπαιδευτικού Περικλή Καίσαρη.
Το περασμένο Σάββατο οι καλεσμένοι και τα μέλη της ομάδας είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν το προγραμματιστικό εργαλείο Alice 3 και μέσα από αυτό να προσεγγίσουν βασικές έννοιες του αντικειμενοστρεφούς προγραμματισμού και της δημιουργικής γραφής. Ο συνδετικός κρίκος δεν ήταν άλλος από την επιλογή του ήρωα και του σκηνικού.
Αρχικά, η συγγραφέας Αριάδνη Δάντε υπενθύμισε στα μέλη και ενημέρωσε και τους νέους καλεσμένους της συντροφιάς όλους τους ρόλους του παιχνιδιού της ομάδας. Ξεκίνησε με τον ρόλο της παρουσιάστριας, συνέχισε με τον ρόλο της αφηγήτριας αξιοποιώντας το αφρικάνικο ποίημα «Σώπα, μπέμπη», μεταμορφώθηκε σε ιχνηλάτη του Διαδικτύου αναζητώντας αντίστοιχες πληροφορίες για την Αφρική και το περιεχόμενο του ποιήματος κι έδωσε μια διαφορετική νότα στον ρόλο του ζωγράφου μέσα από τις δυνατότητες ενός προγραμματιστικού εργαλείου.
Τα μέλη της συντροφιάς κατενθουσιάστηκαν από το περιεχόμενο της πελώριας προβολής των εικόνων και των πληροφοριών στον τεράστιο τοίχο του Μουσείου, που λόγω της απογευματινής ώρας θύμιζε κινηματογράφο. Η ομάδα διάλεξε το σκηνικό για το ποίημα που είχαν ακούσει από τη συγγραφέα, εισήγαγαν τους χαρακτήρες, επίλεξαν τα χαρακτηριστικά των προσώπων, τα ρούχα, το φύλο, την ηλικία, γνώρισαν φυτά και ζώα της αφρικανικής ηπείρου και καθοδήγησαν τη συγγραφέα να ζωγραφίσει το σκηνικό της. Στη συνέχεια, όλοι πήραν τον ρόλο του ζωγράφου και φιλοτέχνησαν στο μπλοκ ζωγραφικής τους το δικό τους σκηνικό με τους ήρωές τους.
Ακολούθησε η επιλογή του ενήλικου που θα καθόταν στην καρέκλα του Καλεσμένου για το παιχνίδι της ομάδας. Ένας από τους μικρούς μαθητές του σεντουκιού διάλεξε τυχαία τον ιατρό Ιωάννη Μήλα, που επισκέφθηκε για πρώτη φορά την ομάδα με την οικογένειά του και ορισμένα από τα μέλη της συντροφιάς ανέλαβαν τους υπόλοιπους ρόλους. Η παρουσιάστρια Ρέα πραγματοποίησε τη συνέντευξη στον κύριο Μήλα, ο Θοδωρής αφηγήθηκε το ποίημα «Ανηφόρα» από τη Ροδεσία και η Ευαγγελία αναζήτησε στο Διαδίκτυο λέξεις – κλειδιά που σχετίζονταν με το ποίημα. Μετά το διαμοιρασμό των πολύτιμων πληροφοριών, όλοι ανέλαβαν να δημιουργήσουν τα δικά τους σκηνικά. Ο καλεσμένος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της συγγραφέως να τοποθετηθεί μέσα στο σκηνικό του ποιήματος και μοιράστηκε με το κοινό την μοναδική του ιστορία.
Στο τέλος, ένα-ένα τα μέλη από την ομάδα προσέγγισαν τον καλεσμένο και μοιράστηκαν μαζί του τη δική τους εκδοχή για την ιστορία του ποιήματος έχοντας τοποθετήσει τον καλεσμένο στη ζωγραφιά τους.
Για ακόμη μια φορά η συντροφιά αποχωρίστηκε χαρούμενη και ενθουσιασμένη ανανεώνοντας το ραντεβού της για το Σάββατο 9 Δεκέμβρη.
Ακολουθεί η αναλυτική περιγραφή του εκπαιδευτικού προγράμματος
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Το σεντούκι του παππού» έχει στόχο την προαγωγή της αξίας του παιδικού βιβλίου, τη μύηση των συμμετεχόντων στη δημιουργική γραφή και τον ψηφιακό εγγραμματισμό, την ενδυνάμωση της φαντασίας παιδιών ηλικίας 4-12 ετών και την ανάδειξη της λαογραφίας και των δύο τόμων Παγκόσμιας Δημοτικής Ποίησης του αείμνηστου εκπαιδευτικού Περικλή Καίσαρη μέσα από ένα μοναδικό κάθε φορά παιχνίδι.
Σε κάθε παιχνίδι συμμετέχουν πέντε παίκτες: τέσσερα παιδιά και ένας ενήλικας, οι οποίοι αναλαμβάνουν τους ρόλους του ιχνηλάτη του Διαδικτύου, του αφηγητή, του εικαστικού, του παρουσιαστή και του καλεσμένου. Ο ρόλος του καλεσμένου εκχωρείται αποκλειστικά στον ενήλικα της ομάδας (συνήθως ο εκπαιδευτικός της τάξης). Ο παρουσιαστής αναλαμβάνει να πάρει συνέντευξη από τον καλεσμένο . Οι ερωτήσεις αφορούν τον χαρακτήρα και τα όνειρα του καλεσμένου. Στη συνέχεια, ο αφηγητής λαμβάνει ένα ποίημα από το σεντούκι του παππού και με τη βοήθεια της Αριάδνης Δάντε αφηγείται το ποίημα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και την ολομέλεια της τάξης. Ο ιχνηλάτης του Διαδικτύου αναζητεί πληροφορίες στο Διαδίκτυο για τη χώρα προέλευσης του ποιήματος και το θέμα του ποιήματος και ο εικαστικός ζωγραφίζει τη σκηνή και τον ήρωα του ποιήματος. Στη συνέχεια, ο καλεσμένος εμπνέεται από την ομάδα και δημιουργεί μια ιστορία για τη συνέχεια του ποιήματος.
Μέσα από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα οι μαθητές καλλιεργούνται πολύπλευρα στα εξής πεδία:
1) Πολιτισμός
2) Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
3) Ανθρωπιστικές Επιστήμες
4) Μαθηματικά
5) Τεχνολογία – Πληροφορική
6) Τέχνες
7) Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
Το παιχνίδι με το σεντούκι του παππού περιλαμβάνει θεωρητικό και πρακτικό μέρος με επιμέρους στόχους να:
1) ευαισθητοποιήσει και θα ενημερώσει τα παιδιά για τα ήθη και τα έθιμα του παρελθόντος μέσα από την Παγκόσμια Δημοτική Ποίηση.
2) ωθήσει τους μαθητές να αντιληφθούν την ανάγκη των ανθρώπων από διάφορες κοινωνικές ομάδες / στρώματα να εκφράσουν τις ιδέες και τις σκέψεις τους μέσα από τον έμμετρο λόγο και την τέχνη της Ποίησης.
3) μυήσει τα παιδιά στη ρητορική τέχνη και στον διάλογο μέσα από την άσκηση της συνέντευξης του καλεσμένου.
4) προσφέρει μια ανέξοδη και άμεση περιήγηση σε όλον τον κόσμο μέσα από την Τεχνολογία.
5) αναδείξει τη μορφολογία του Παγκόσμιου Χάρτη και θα αναδείξει έναν δημιουργικό τρόπο διδακτικής της Γεωγραφίας και της Λαογραφίας μέσα από την ορθή χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και την ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο.
6) εξασκήσει τους μαθητές στη δημιουργική γραφή ή/και αφήγηση τονίζοντας την αξία της Φιλαναγνωσίας.
7) αναδείξει τη σημασία της εκφραστικής ανάγνωσης προβάλλοντας το συναίσθημα και το χρώμα που μπορούν να κουβαλούν οι λέξεις και οι προτάσεις ενός λογοτεχνικού έργου.
8) αναπτύξει τη δημιουργική και κριτική σκέψη των μαθητών, τη λογική, τη φαντασία και την ενσυναίσθηση με την τοποθέτησή τους στο ποίημα και την προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος/ζητήματος που απασχολεί τον ήρωα.
9) ενδυναμώσει τις σχέσεις των παιδιών ωθώντας τα στη συνεργασία και δημιουργία ενός μοναδικού κάθε φορά αφηγήματος. Το έργο δύναται να βιντεοσκοπηθεί, ηχογραφηθεί και αποθηκευτεί σε ένα ψηφιακό αρχείο για να προστεθεί σε μια ψηφιακή σχολική βιβλιοθήκη.
10) οδηγήσει στην παραγωγή εικαστικών έργων. Οι μαθητές θα σκιαγραφήσουν/ζωγραφίσουν το σκηνικό και τον ήρωα μιας ιστορίας και δύναται να αποτελέσουν έμπνευση για τους υπόλοιπους συμμετέχοντες μέσα από την Εικαστική Τέχνη, που αποτελεί το άλλο μισό της παιδικής λογοτεχνίας.
11) Συνεισφέρει στην κατανόηση των λειτουργιών και τη χρήση των μονάδων εισόδου και εξόδου του Η/Υ, αλλά και στην ψηφιακή δημιουργία χρήσιμου περιεχομένου με νόημα.
“Το σεντούκι του παππού” αποτελεί μέρος της διδακτορικής διατριβής της υποψήφιας Διδάκτωρ στο επιστημονικό πεδίο «Διδακτική της Πληροφορικής», κυρίας Ευτυχίας Σαμαρτζοπάνου που διατηρεί το συγγραφικό ψευδώνυμο «Αριάδνη Δάντε». Η διδακτορική διατριβή εκπονείται υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Θαρρενού Μπράτιτση από το Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ενώ τη δημιουργική ομάδα πλαισιώνει ο εκπαιδευτικός Θεόδωρος Τσιλίκας (Υπεύθυνος του Μουσείου Ιστορίας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Αγγελόκαστρο Αιτωλοακαρνανίας).