Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2023
Το θεατρικό δρώμενο «Το ασήμωμα της βρύσης από την νύφη» και παραδοσιακούς χορούς του τόπου μας, παρουσίασε το Χορευτικό του Συλλόγου Γυναικών Σταμνάς «Αγία Αγάθη» στην πρόσφατη 30η Συνάντηση Παραδοσιακών Χορευτικών Συγκροτημάτων που πραγματοποιήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου, στους Κωστακιούς Άρτας.
Η κα Γεωργία Κορδόση, Πρόεδρος του Συλλόγου «Αγία Αγάθη» Σταμνάς μας μεταφέρει μέσα από τις προφορικές μαρτυρίες που είχε από τη γιαγιά της Όλγα- Λουίζα και τη μητέρα της Λαμπρινή, το ξεχασμένο αυτό έθιμο που αναβίωνε τα παλαιότερα χρόνια, στη Σταμνά Μεσολογγίου:
«Το ασήμωμα της βρύσης από τη νύφη»
«Όταν η νεοπαντρεμένη κοπέλα έπρεπε να πάει 3-4 μέρες μετά το γάμο, για πρώτη φορά στη βρύση, η πεθερά της έδινε τη στάμνα, στολισμένη ολόγυρα με λουλούδια. Η κουνιάδα ή η συννυφάδα έπρεπε να τη συνοδεύσει, διότι τότε απαγορεύονταν η νύφη να πάει στο σπίτι της πεθεράς και του γαμπρού, πριν το γάμο.
Η νύφη έφερνε από το σπίτι της ένα μικρό ταγάρι, που μέσα είχε ζαχαράτα (τύπος κουφέτου) και κομμάτια κάντιου (κομμάτια σαν ζάχαρη) χρώματος κόκκινου ή καφέ… Αργότερα που υπήρχε η ζάχαρη, παίρνανε την παντιέρα (πιατέλα) και τη γέμιζαν γλυκά, ραβανί ή κατμάρ ή και τα δυο, από το μαγαζί του Γκατζόγια, στο Αιτωλικό. Τα γλυκά η νεόνυμφη έπρεπε, σύμφωνα με το έθιμο, να τα αφήσει στη υπαίθρια βρύση του χωριού. Είχε μαζί της και χρήματα μεταλλικά και ασήμωνε τη βρύση, για να πηγαίνουν όλα καλά στον έγγαμο βίο του ζευγαριού και τη νέα ζωή, όπως το τρεχούμενο νερό…
Γέμιζε η νύφη τη στάμνα με νερό και έφευγε, ενώ άφηνε τα γλυκίσματα δίπλα στη βρύση… Ο πρώτος επισκέπτης που θα πήγαινε να ξεδιψάσει στη βρύση θα ήταν και ο τυχερός, αφού όχι μόνο θα γλυκαίνονταν, αλλά η ζωή του προβλέπονταν να γίνει καλύτερη.
Βέβαια κάποιοι συγχωριανοί περίμεναν πότε θα πάει η νύφη στη βρύση για να πάνε αμέσως μετά να πάρουν τα καλούδια.
Η νύφη έχοντας νερό στη στάμνα της, πήγαινε στα πεθερικά της, στην κουνιάδα και τον κουνιάδο και τους σερβίριζε δροσερό νερό…
Μετά τις 8 μέρες από το γάμο, η νύφη και ο γαμπρός πήγαιναν στην εκκλησία και τους συνόδευαν ο κουμπάρος και η κουμπάρα, ενώ η νονά έπρεπε να δείξει στη νεόνυμφη σε ποια θέση, σε ποιο στασίδι, θα έπρεπε να κάθεται από δώ και πέρα, στο ναό.
Μετά το τέλος της εκκλησίας ο ψάλτης έψελνε το «Τεριρέμ» στο ζευγάρι των νεονύμφων και ο ιερέας τους πρόσφερε το αντίδωρο τυλιγμένο σε λαδόκολλα ή χαρτοπετσέτα.
Στις 15 μέρες από το γάμο, το αντρόγυνο επισκέπτονταν τη μάνα της νύφης, που τους είχε προσκαλέσει στο σπίτι της για να φάνε όλοι μαζί. Αυτή η πρόσκληση σε γεύμα ονομάζονταν «Πστρόφια», δηλ. επιστροφή».
Κρατάμε τα ήθη και τα έθιμά μας τα οποία αποτελούν την πολιτιστική μας κληρονομιά, ανέφερε η κα Γεωργία Κορδόση μετά την παρουσίαση του δρώμενου στους Κωστακιούς Άρτας και παράλληλα συνεχάρη τον Χοροδιδάσκαλο του Χορευτικού κ. Γιάννη Χριστοδούλου, καθώς και τα μέλη της χορευτική ομάδας, όπου συμμετείχαν μεταξύ άλλων και οι Καλυβιώτισες Μαρία Π. Ζαπαντιώτη και Κυριακή Βασιλοπούλου – Αντωνοπούλου.
Επίσης, η κα Κορδόση ευχαρίστησε για την πρόσκληση τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Κωστακιωτών Άρτας και την κα Ελευθερίας Πετανίτη, τον Αντιδημάρχο κ. Νικόλαο Λιόντο, καθώς και την Διευθύντρια του Ομίλου για την UNESCO Πειραιώς & Νήσων κα Θωμαή Δροσάτου, η οποία απένειμε βραβείο συμμετοχής στο Χορευτικό του Συλλόγου Γυναικών Σταμνάς «Η Αγία Αγάθη».
Τέλος να σημειώσουμε ότι, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις διοργανώθηκαν στο Αρχοντικό Παναβέλη, από την Π.Ε. Άρτας, τον Δήμο Αρταίων, τον Μορφωτικό & Εκπολιτιστικό Σύλλογο Κωστακιωτών, υπό την αιγίδα του Ομίλου για την UNESCO Πειραιώς και Νήσων και συμμετείχαν τα χορευτικά Κωστακιών, Λύκειο Ελληνίδων Άρτας, Χορευτικός Όμιλος Μεγάρων, το Χορευτικό Σταμνάς Μεσολογγίου «Η Αγία Αγάθη», ο Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος Άρτης «O Σκουφάς»και ο Σύλλογος «Κατσαντώνης» Νέας Κερασούντας.
