Κυριακή 19 Μαρτίου 2023
Πολύ όμορφες εναέριες φωτογραφικές λήψεις από την Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας και την Αλυκή ¨Άσπρη¨ στην περιοχή της Φοινικιάς Μεσολογγίου, μας προσφέρει ο συμπατριώτης μας Βασίλης Γαλατάς, ο οποίος επισκέφθηκε πρόσφατα αυτές τις δυο περιοχές.
Μάλιστα η απουσία νερού αυτή την εποχή στις Αλυκές Μεσολογγίου δημιουργεί ένα φανταστικό τοπίο, ενώ και ο υγρότοπος της Κλείσοβας με τα αβαθή της νερά, αποτελούν για τους λάτρεις της φύσης ιδανικούς προορισμούς για βόλτες και αναψυχή!
Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας
Το τοπωνύμιο ¨Κλείσοβα¨ αφορά την ανατολικότερη γωνιά της πιο μεγάλης ενιαίας λιμνοθάλασσας της Μεσογείου που είναι αυτή του Μεσολογγίου. Στα τέλη του 19ου αιώνα, κατασκευάστηκε ο δρόμος της Τουρλίδας, με αφετηρία από τα νότια της πόλης, ο οποίος έτμησε τα ρηχά νερά της μεγάλης λιμνοθάλασσας. Ο δρόμος κατέληξε στη θάλασσα του Πατραϊκού κόλπου, στην τοποθεσία Τουρλίδα κι αποτελεί έκτοτε το δυτικό όριο της λιμνοθάλασσας Κλείσοβας.
Πρόκειται για την καλύτερη διαδρομή που μπορεί να κάνει κανείς, με αυτοκίνητο ή ποδήλατο, για παρατήρηση πουλιών και αναψυχή σε μικρή απόσταση από την πόλη. Σπάνια και απειλούμενα είδη φωλιάζουν εδώ. Στη διαδρομή θα συναντήσει κανείς τα στοιχεία της παραδοσιακής αλιείας με την αλιευτική μέθοδο της λάμπας και την ύπαρξη των ιβαριών. Ακόμη, ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία για την Αγία Τριάδα και την παγκοσμίως μοναδικής στρατηγικής σημασίας μάχη της Κλείσοβας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η Ανατολική Κλείσοβα με τους καλαμιώνες ως διακριτό οικοσύστημα με διαφορετικά οικολογικά χαρακτηριστικά, αλλά και η αλληλεπίδρασή του με το σύστημα της κεντρικής Κλείσοβας.
Όταν τα νερά στις φάσεις της άμπωτης αποτραβιούνται, μεγάλες εκτάσεις με λασποτόπια εμφανίζονται, τόσο στην θαλάσσια ακτή της Κλείσοβας όσο και στις εσωτερικές παρυφές της. Ο φαινομενικά έρημος αυτός τόπος βρίθει από ζωή. Μεγάλοι πληθυσμοί από ασπόνδυλα ζουν στη λάσπη. Μια μεγάλη ομάδα πουλιών, τα Παρυδάτια, έχουν εδώ τον αγαπημένο τους τόπο και πλούσια τροφή στη λάσπη.
Στο εσωτερικό της Κλείσοβας, ένα πολύπλοκο χαλί από αρμυρίθρες απλώνεται στις παρυφές της υδάτινης επιφάνειας. Είναι οι αλμυρόβαλτοι ή τα σάλτσινα, όπως αποκαλούνται από τους ντόπιους. Τον ίδιο τύπο βλάστησης συναντούμε και σε ένα διάσπαρτο πλέγμα νησίδων, που διασπά τη μονοτονία των αχανών ρηχών νερών.
Αλοπήγια της Αλυκής ¨Άσπρης¨ στην περιοχή της Φοινικιάς
Οι αλυκές Μεσολογγίου είναι οι μεγαλύτερες της χώρας. Η ιστορία αιώνων και η συμβολή στην τοπική οικονομία είναι το ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας. Η άλλη είναι η ή δια η εικόνα που βλέπει κανείς επισκεπτόμενος την περιοχή. Χρώματα κάθε είδους και ένα τοπίο που μοιάζει σεληνιακό σε αρκετά σημεία. Η μεγάλη αυτή αλυκή έχει έκταση περίπου 12.000 στρέμματα.
Οι αλυκές είναι ουσιαστικά παράλια ημι-τεχνητά οικοσυστήματα, των οποίων η αρχή λειτουργίας βασίζεται στην ταυτόχρονη χρήση τριών ανανεώσιμων πόρων: α) του θαλασσινού νερού, β) της ηλιακής ενέργειας, γ) της αιολικής ενέργειας. Σε αυτή την μεγάλη έκταση βρίσκονται οι βασικές εγκαταστάσεις της αλυκής οι οποίες είναι οι:
Θερμάστρες εξάτμισης: ένα σύστημα αβαθών λεκανών συνδεδεμένων κυρίως εν σειρά, των οποίων ο φυσικός πυθμένας έχει την απαραίτητη αργιλώδη σύνθεση ώστε να εξασφαλίζεται πολύ χαμηλή διαπερατότητα του νερού. Η πρώτη θερμάστρα τροφοδοτείται από την θάλασσα και η τελευταία τροφοδοτεί τα αλοπήγια.
Τα αλοπήγια, ή κρυσταλλοπήγια, ή τηγάνια: είναι ορθογώνιες επίπεδες λεκάνες με οριζόντια επιφάνεια, που έχουν υποστεί επιμελή κυλινδρισμό με ελαφρό στρωτήρα. Τροφοδοτούνται με κορεσμένη άλμη και στον πυθμένα τους αποτίθεται το συνεχώς κρυσταλλούμενο αλάτι.
Οι Ταμιευτήρες άλμης: είναι θερμάστρες σχετικά μεγαλύτερου βάθους, στις οποίες αποθηκεύεται η περίσσεια αλμών υψηλής πυκνότητας κατά την χειμερινή περίοδο.
Τα αντλιοστάσια, αντλίες άλμης, αλμαγωγοί, κανάλια, υδροθυρίδες κλπ: χρησιμοποιούνται για την άντληση και διακίνηση των αλμών.
Η παραγωγική - καλλιεργητική περίοδος, δηλαδή το χρονικό διάστημα κατά το οποίο η διεργασία παραγωγής άλατος βρίσκεται σε εξέλιξη, αρχίζει κατά το χρονικό διάστημα από Μάρτιο έως Απρίλιο κάθε έτους και τελειώνει με την συλλογή του προϊόντος κατά κανόνα έως το τέλος Οκτωβρίου, αναλόγως των μετεωρολογικών συνθηκών και των ιδιαιτεροτήτων κάθε αλυκής.
Φωτογραφίες: Βασίλης Γαλατάς