Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, ένας υπέροχος τόπος!

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2022

Η Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, αποτελεί έναν υπέροχο τόπο και ο συμπατριώτης μας φωτογράφος, Γιώργος Καρδαράς, με τις θαυμάσιες εναέριες λήψεις του, μας παρουσιάζει τα υδάτινα τοπία του Μεσολογγίου, την Μαύρη Αλυκή με τα αλατοπήγια (τηγάνια), τον φάρο του Αη Σώστη στο Βασιλάδι και την απέραντη ¨περικαλλέα λίμνη¨.

Ο Γιώργος Καρδαράς αναφέρει σχετικά: «Στην αρχαιότητα, ήταν τέτοια η αξία του αλατιού, που χρησιμοποιούνταν ως μέσω συναλλαγής.Ο Ιπποκράτης (450 π.Χ.) ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε τις θεραπευτικές ιδιότητες του αλατιού.

Χρησιμοποιούσε αλάτι για να θεραπεύσει λοιμώξεις, συμφορήσεις και άλλα νοσήματα. Ο Παράκελσος (1500 μ.Χ.) έγραψε ότι εμείς οι άνθρωποι χρειαζόμαστε αναμφίβολα το αλάτι και ότι χωρίς αλάτι θα είχαν αποσυντεθεί τα πάντα. Το αλάτι κάνει το δέρμα πιο μαλακό, εύπλαστο και μειώνει την εμφάνιση των λεπτών γραμμών, των ρυτίδων και της κυτταρίτιδας. Λειτουργεί ως μια ενυδατική κρέμα για το ξηρό σκασμένο δέρμα και εξισορροπεί το λιπαρό δέρμα».

Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου

Η λιμνοθάλασσα με τις γραφικές «πελάδες» της -τα μικρά ξύλινα σπιτάκια πάνω σε πασσάλους, μέσα στο νερό- προστατεύεται από την γνωστή συνθήκη Ramsar και αποτελεί περιβαλλοντικό πάρκο και οικοσύστημα.

Ο Όμηρος περιγράφοντας για πρώτη φορά, τη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου την αποκάλεσε “περικαλλέα λίμνη”. Ήταν φυσικό να τον γοητεύσει. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό σκηνικό της φύσης που μεταμορφώνεται ανάλογα με τις εποχές, παραμένοντας φιλόξενο και αποτελώντας πηγή πλούτου για τον άνθρωπο

Η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου είναι μια παραθαλάσσια λίμνη στην οποία εισχωρεί η θάλασσα και μαζί με τα Δέλτα των ποταμών Αχελώου και Εύηνου, που εκβάλουν δυτικά & ανατολικά της λίμνης, σχηματίζουν έναν από τους μεγαλύτερους υδροβιότοπους της Μεσογείου, έκτασης 336.870 στρεμμάτων με εναλλασσόμενους γλυκόβαλτους και αλμυρόβαλτους και μια εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλία. Εκεί απλώνεται ένας φυσικός παράδεισος από υδροχαρή δάση, αμμοθίνες, λουρονησίδες, αμμώδεις όχθες και αλμυρολίβαδα.

Η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου - Αιτωλικού είναι η μεγαλύτερη της χώρας μας και από τις μεγαλύτερες της Μεσογείου.

Σήμερα με βάση τη γεωμορφολογία της περιοχής όπως προέκυψε από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο διάστημα 1960-1995 αποτελείται από ένα σύστημα 6 λιμνοθαλασσών που είναι σχετικά απομονωμένες μεταξύ τους και παρουσιάζουν διαφορετικά φυσικοχημικά χαρακτηριστικά. Η έκτασή τους φτάνει τα 150.000 στρέμ. ενώ η ευρύτερη περιοχή του υδροβιότοπου περιλαμβάνει παράκτια οικοσυστήματα, βάλτους, αλυκοποιημένες εκτάσεις και αποστραγγισμένες εκτάσεις που αποδόθηκαν στη γεωργία.

Μαύρη Αλυκή Μεσολογγίου

Στην περιοχή του Μεσολογγίου η αλατοποιία έχει ιστορία εκατονταετιών, καθώς τα ρηχά και ζεστά νερά της λιμνοθάλασσας αποτελούν ένα ιδανικό πεδίο για την παραγωγή αλατιού.

Στο Μεσολόγγι υπάρχει και μια δεύτερη αλυκή, στο νησί Τουρλίδα, η επονομαζόμενη και “Μαύρη” αλυκή, με έκταση 2.500 στρεμμάτων και παραγωγή 15.000 τόννων.

Η παραγωγή του αλατιού στις αλυκές Μεσολογγίου γίνεται με μια απλή, πανάρχαια μέθοδο: από την εξάτμιση της θάλασσας με την βοήθεια του ήλιου και του ανέμου. Στης αλυκές δημιουργούνται τεχνητές “λεκάνες”, δηλαδή απομονώνονται περιοχές στην θάλασσα που επικοινωνούν μεταξύ τους με στενά ανοίγματα, τις “μπούκες”. Η παραγωγή αρχίζει τον Μάρτιο-Απρίλιο. Τότε το νερό εισέρχεται στις λεκάνες αυτές και ξεκινά η εξάτμιση του. Καθώς το νερό της θάλασσας εξατμίζεται και η πυκνότητα του αυξάνει, αρχίζει να αποθέτει στον πυθμένα διάφορα άλατα και γύψο. Όταν λοιπόν το νερό ξεπεράσει συγκεκριμένες τιμές πυκνότητας, μεταφέρεται σε διπλανές λεκάνες, ώστε διαδοχικά να απομακρύνεται η γύψος και τα αδιάλυτα υλικά. Τελικά το θαλασσινό νερό θα καταλήξει στα αλοπήγια (γνωστά στην περιοχή μας και ως ¨τηγάνια¨), δηλαδή τις τελικές λεκάνες όπου θα αφεθεί να στεγνώσει τελείως και να παραχθεί το αλάτι.

Τον Σεπτέμβρη, θα ξεκινήσει η συγκομιδή του αλατιού. Το αλάτι συλλέγεται με αυτοκινούμενα μηχανήματα συγκομιδής και μέσω ταινιών μεταφοράς θα οδηγηθεί στην μονάδα πλύσης. Εκεί το αλάτι θα “πλυθεί” με την χρήση άλμης (θαλασσινού νερού κορεσμένου σε αλάτι) ώστε να απομακρυνθούν οι γαιώδεις προσμίξεις (πχ άλατα ασβεστίου ή μαγνησίου) αλλά να διατηρηθεί η ποσότητα και η ποιότητα του αλατιού. Το τελικό προϊόν, δηλαδή το καθαρό, αγνό αλάτι, θα αποτεθεί σε εντυπωσιακούς “λόφους” ύψους 10-15 μέτρων!

Η συνολική διαδικασία, παρά τον εκσυγχρονισμό της με μηχανήματα, βασίζεται στις ίδιες, πανάρχαιες τεχνικές. Αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικό προϊόν, πασίγνωστο σε όλη την Ελλάδα, με ιδανικές αναλογίες για τον ανθρώπινο οργανισμό αλλά και ικανό να αναδείξει τις γεύσεις κάθε είδους φαγητού.

Φάρος Άγιος Σώστης

Ο Άγιος Σώστης είναι ένα νησάκι με σημαντική ιστορία, που βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου. Σήμερα στον Άη Σώστη υπάρχει ο φάρος, το εγκαταλελειμμένο σπίτι του φαροφύλακα, τα απομεινάρια του παλιού τελωνείου και η εκκλησία του Άη Σώστη που εορτάζει την 7η Σεπτεμβρίου. Στα δύο άκρα του νησιού υπάρχουν οι εγκαταστάσεις δύο ιβαριών. Αυτά είναι το Βασιλάδι και το Κόμμα.

Ο φάρος πρωτολειτούργησε το 1859 ενώ το 1954, στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου, επαναλειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1986 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου και λειτούργησε ως αυτόματος ηλιακός με χαρακτηριστικό μια λευκή αναλαμπή με έναν τομέα ερυθρό ανά 5/δλ και φωτοβολία 17 και 14 ναυτικά μίλια αντίστοιχα. Ο πύργος είναι λιθόκτιστος στρογγυλός, ύψους 11 μ. αρμολογημένος, συνεχόμενος της οικίας. Ο φάρος βρίσκεται στη δυτική πλευρά της εισόδου προς την λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και σε εστιακό ύψος 12 μ. Η πρόσβαση στο φάρο γίνεται με πλωτό σκάφος ή γαίτες από τον λιμένα του Μεσολογγίου ή το νησάκι της Τουρλίδας.