Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2021
Οι παλιές πέτρες ή στρουμπουλίθια όπως τις έλεγαν οι γεροντότεροι, ¨λίαζονται¨ στην άκρη του χωμάτινου αύλακα και θυμίζουν ότι κάποτε αποτελούσαν κομμάτια των σπιτιών του παλιού χωριού των Καλυβίων, λίγα μέτρα από τον κοιμητηριακό ναό του Αγίου Νικολάου.
Πέτρες που τις έφερνε με τις ¨κατεβασιές¨ του ο Αχελώος, στρόγγυλες, μικρές και μεγάλες, που έγιναν τα θεμέλια σπιτιών, πέτρες που εν τέλει μεταφέρουν μνήμες ανθρώπων όταν η ζωή των πρώτων κατοίκων ήταν πιο απλή και ¨έδενε¨ αρμονικά με τα φυσικά στοιχεία και το περιβάλλον.
Σήμερα στην περιοχή αυτή που έχει το τοπωνύμιο «Παλιοζεύγαρο» με τις καλλιεργητικές δραστηριότητες των χωριανών στα κτήματα που υπάρχουν στην θέση αυτή, έρχονται στην επιφάνεια της γης πέτρες και πολλά σπασμένα κεραμίδια, που βρίσκονται θαμμένα σε διάφορα σημεία. Οι πέτρες ακόμη και σήμερα ¨ασπρίζουν¨ καταμεσής στα οργωμένα χωράφια, ενώ πολλές φορές οι ιδιοκτήτες τους τις παίρνουν και τις απομακρύνουν…
Οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν οργανωμένα, πιθανότατα, στις αρχές του 17ου αιώνα ή κατά άλλη εκδοχή στα μέσα του 16ου αιώνα, δημιουργώντας τον οικισμό» Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου.
Το χωριό Καλύβια πήρε το όνομά του από τη λέξη καλύβη-βα που ετυμολογείται ως «ταπεινός, μονώροφος οικίσκος εξ ενός δωματίου και άνευ ξύλινου πατώματος, εστεγασμένος διά χόρτων και κλάδων ή κεράμων - εξοχικόν πρόχειρο παράπηγμα».
Ο παλιός ιερός ναός του αγίου Νικολάου βρίσκεται σήμερα εντός του κοιμητηρίου και χτίσθηκε το 1676 από του πρώτους κατοίκους του παλιού χωριού, είναι ρυθμού βασιλικής, μονόχωρος, χωρίς τρούλο. Είναι πετρόκτιστος με κεραμοσκεπή. Ο ναός μεταγενέστερα επεκτάθηκε δυτικά για να καλύψει τις θρησκευτικές ανάγκες των κατοίκων του οικισμού που ο πληθυσμός του όλο και μεγάλωνε.
Οι άνθρωποι ήταν κυρίως γεωργοκτηνοτρόφοι ενώ η κτηματική περιφέρεια του οικισμού ήταν αρκετά περιορισμένη. Οι συνεχείς και έντονες πλημμύρες του Αχελώου, που συνέβαιναν κυρίως τους χειμερινού μήνες, είχαν ως αποτέλεσμα, να πλημμυρίζουν οι κατοικίες του οικισμού, να πνίγονται τα ζώα τους, αλλά και να κινδυνεύουν και οι ίδιοι οι κάτοικοι να πνιγούν, καθώς τα νερά του ποταμού, ορμητικά και βίαια, κατέβαιναν ανέλεγκτα την παραποτάμια πεδιάδα του Αγρινίου παρασύροντας στο διάβα του ότι έβρισκαν. Πολλά παρόμοια φαινόμενα πλημμυρών αποτέλεσαν την αιτία δημιουργίας της φράσης των παλιών Αιτωλοακαρνάνων «πέλαγο καλυβιώτικο».
Οι κάτοικοι του παλιού οικισμού αναγκάστηκαν από τις επαναλαμβανόμενες πλημμύρες του Αχελώου ποταμού να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, κυρίως κατά τα έτη 1851-1853 και σταδιακά μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, και να πάνε λίγο βορειότερα, όπου δημιουργήθηκε το νέο χωριό.
Επιμέλεια κειμένου – φωτογραφίες: Γιώργος Αν. Πανταζόπουλος
- Πληροφορίες από το βιβλίο του Γιάννη Γρ. Διονυσάτου: «Καλύβια – Ιχνηλατώντας τον Καναδά»
Χάρτης του 1715 μ.Χ. Το εν λόγω απόσπασμα χάρτου είναι από το έργο του Nicolas de Fer (1646-1720) με τίτλο, «La Grèce ou la partie méridionale de la Turquie en Europe». Μάλλον αντιγραφή προγενέστερου χάρτη του Coronelli, χαρτογράφου της "Γαληνοτάτης", Βενετίας. Τα Καλύβια αναφέρονται ως Callicia. Περιέχει και λάθη όπως τον Άσπρο, Αχελώο ποταμό τον έχει δύο φορές, μια στην "θέση του" ως "Aspri" και μετά στην θέση του σημερινού Έυηνου ποταμού, ως "stonaspre". Ενετική η διάλεκτος που χρησιμοποιήθηκε.
Lucas Braca κοινοποίηση χάρτη στην σελίδα: «Αιτωλία και Ακαρνανία στο πέρασμα του χρόνου - Aetolia Acarnania tempus»
Ο χάρτης προέρχεται από εδώ: https://www.davidrumsey.com/luna/servlet/detail/RUMSEY~8~1~279585~90052572:La-Gre%CC%80ce-ou-la-partie-me%CC%81ridionale?sort=Pub_List_No_Initial
