Τετάρτη 31 Ιουλίου 2019
Η ξηρά περίοδος είναι μια απαραίτητη για το ζώο περίοδος, κατά την οποία ξεκουράζεται ο μαστός και το ζώο χρησιμοποιεί τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνει για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου ή των εμβρύων που κυοφορεί.
Η ξηρά περίοδος
Η ξηρά περίοδος θα ήταν καλό να μη διαρκεί λιγότερο από δύο μήνες, καθώς το διάστημα αυτό της ξεκούρασης είναι απαραίτητο για την κατάλληλη προετοιμασία του ζώου για την επικείμενη γαλακτική περίοδο. Η μειωμένη διάρκεια της ξηράς περιόδου συνήθως επιφέρει μείωση της γαλακτοπαραγωγής στην επόμενη γαλακτική περίοδο. Ορισμένα από τα βασικά ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την περίοδο αυτή είναι η πρακτική που ακολουθείται για την εισαγωγή στην ξηρά περίοδο (στύψιμο), η διατροφή κατά την ξηρά περίοδο, η θεραπεία και πρόληψη των μαστίτιδων και, τέλος, η εφαρμογή του εμβολιακού προγράμματος.
Πρακτικές εισαγωγής σε ξηρά περίοδο
Σε περίπτωση που κάποιος παραγωγός θελήσει να διακόψει τη γαλακτοπαραγωγή των ζώων του και να τα βάλει στην ξηρά περίοδο, θα πρέπει να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει τις παρακάτω πρακτικές:
- Δραστική αλλαγή της ποσότητας και της ποιότητας του ημερήσιου σιτηρεσίου.
- Μείωση του αριθμού αμέλξεων ανά ημέρα και στη συνέχεια άμελξη κάθε δεύτερη μέρα.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα συνήθως διαρκεί περίπου μισό μήνα και ξεκινάει, ως επί το πλείστον, όταν τα ζώα συμπληρώσουν τους δύο μήνες εγκυμοσύνης.
Βασικά στάδια διατροφής
Η διατροφή κατά την περίοδο αυτή χωρίζεται σε δύο βασικά στάδια, τα οποία απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή καθώς πρόκειται να επηρεάσουν τις αποδόσεις της επόμενης γαλακτικής περιόδου.
Κατά το πρώτο στάδιο, που τα ζώα βρίσκονται αμέσως μετά τη διακοπή της άμελξης, συνήθως χορηγούμε μια μικρή ποσότητα καρπών και ελάχιστο σογιάλευρο με ταυτόχρονη χορήγηση ισορροπιστή, ενώ παράλληλα συμπληρώνουμε με ελάχιστο σανό μηδικής (τριφύλλι) και αρκετό άχυρο ή άλλους σανούς. Σε περίπτωση που το κοπάδι είναι χαμηλών αποδόσεων, η διατροφή του βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στη βοσκή, ενώ το σογιάλευρο ή ο σανός μηδικής μπαίνουν στο σιτηρέσιο κατά τη φάση της προετοιμασίας.
Το δεύτερο στάδιο είναι γνωστό ως το στάδιο της προετοιμασίας και συνήθως εκτείνεται κατά τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης, αλλά στα κοπάδια υψηλής παραγωγικότητας θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον ενάμιση μήνα πριν από τις γέννες. Κατά το στάδιο αυτό, χορηγούμε ένα πλήρες μείγμα που περιλαμβάνει όλες τις ζωοτροφές που θα χορηγηθούν και κατά την περίοδο της γαλακτοπαραγωγής με πιο ελαφριά σύνθεση. Το μείγμα θα πρέπει σταδιακά να αυξάνεται σε ποσότητα και παράλληλα να αυξάνεται η ποσότητα του χορηγούμενου σανού μηδικής, ο οποίος το τελευταίο δεκαήμερο φτάνει στα 800 με 900 γρ. ανά ζώο.
Αντίθετα, η προετοιμασία είναι μια περίοδος που θα πρέπει να αποφεύγεται η εκτεταμένη χορήγηση άχυρου, καθώς ευθύνεται εν μέρει στην εμφάνιση πρόπτωσης κόλπου.
Εμβολιακό πρόγραμμα
Το μεγαλύτερο μέρος του ετήσιου εμβολιακού προγράμματος είναι συγκεντρωμένο στον τρίτο και τέταρτο μήνα εγκυμοσύνης, καθώς τότε είναι η κατάλληλη περίοδος για να εφαρμοστούν τα περισσότερα εμβόλια. Για τον λόγο αυτόν, θα πρέπει οι παραγωγοί να εφοδιαστούν εγκαίρως με τα κατάλληλα φάρμακα.
Η αποπαρασίτωση του κοπαδιού γίνεται με ενέσιμες ιβερμεκτίνες συνήθως δύο μήνες πριν από τη γέννα λόγω της μεγάλης αναμονής στην παράδοση γάλακτος, ενώ οι πόσιμες αλμπενταζόλες με μορφή κάψουλας ή υγρή μορφή χορηγούνται είτε τον 4ο μήνα εγκυμοσύνης είτε ατομικά σε κάθε προβατίνα ή αίγα που γεννά, με τη διαφορά ότι το γάλα δεν πρέπει να πάει για ανθρώπινη κατανάλωση μέσα στις επόμενες έξι ημέρες συνήθως.
Ένα από τα δύο βασικότερα εμβόλια, αυτό για τη λοιμώδη αγαλαξία, συνήθως γίνεται τον τρίτο μήνα εγκυμοσύνης, καθώς είναι ο μήνας στον οποίο ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες για επιπλοκές στον τοκετό και παράλληλα αποφεύγεται να γίνεται μέσα στην περίοδο της υψηλής γαλακτοπαραγωγής, καθώς παρατηρείται πτώση του γάλακτος κατά την περίοδο μετά τον εμβολιασμό.
Το εμβόλιο της εντεροτοξιναιμίας είναι το δεύτερο βασικό εμβόλιο και χορηγείται συνήθως 25 ημέρες πριν από τους τοκετούς, καθώς η περίοδος αυτή είναι αρκετή, ώστε να εγκατασταθεί ανοσία στη μητέρα και στη συνέχεια να δώσει αντισώματα για τη συγκεκριμένη ασθένεια στα νεογέννητα, μέσω του πρωτογάλακτος.
Θεραπεία και πρόληψη από μαστίτιδες
Μετά την τελευταία άμελξη συνήθως χορηγείται αντιβίωση μακράς διάρκειας για μαστίτιδες (ενδομαστικά ξηράς περιόδου, πυραυλάκια) σε όλα τα ζώα που είχαν εμφανίσει μαστίτιδα στην προηγούμενη γαλακτική περίοδο ή βγάζουν ακόμα γάλα.
Για την πρόληψη από μαστίτιδες κατά τη διάρκεια της νέας γαλακτικής περιόδου είναι καλό τα ζώα να εμβολιάζονται με ειδικά εμβόλια κατά της μαστίτιδας, τα οποία συνήθως απαιτούν κάθε χρόνο επαναληπτική χορήγηση περίπου 20 ημέρες μετά την πρώτη εφαρμογή του εμβολίου.
Πηγή: ypaithros.gr