Η παρακμή των ιαματικών πηγών Μουρστιάνου, Λυσιμαχίας

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020

Οι ιαματικές πηγές Μουρστιάνου, στα νότια της λίμνης Λυσιμαχίας, όπως γράφει ο συμπατριώτης μας, Γιάννης Γιαννακόπουλος, ήταν για πολλές δεκαετίες το σημαντικότερο κέντρο λουτροθεραπείας στην περιοχή της Αιτωλίας. Το ιαματικό νερό ανάβλυζε από την πηγή του και γίνονταν παροχή του στις μπανιέρες που ήταν σε ένα μεγάλο κτήριο.

Οι λουόμενοι διέμειναν σε δωμάτια που ήταν κτισμένα στον ίδιο χώρο. Βέβαια ήταν αρκετοί και αυτοί που πηγαινοέρχονταν με μεταφορικά μέσα αυθημερόν από το Αγρίνιο και τους κοντινούς οικισμούς.

Σήμερα τα λουτρά παρήκμασαν και έχουν απομείνει ερειπωμένες οι εγκαταστάσεις και τα δωμάτια διαμονής των λουομένων…

Υ.Γ. Να αναφέρω ότι στο νομό μας υπάρχουν αρκετές και σημαντικές ιαματικές πηγές εκ των οποίων πολλές είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Οι περισσότερες από αυτές σήμερα είναι εγκαταλειμμένες η υπολειτουργούν. Με το θέμα αυτό έχει ασχοληθεί διεξοδικά και εμπεριστατωμένα η κυρία Ρενέ Τριανταφύλλου και η εργασία της αυτή έχει εκδοθεί σε βιβλίο από την Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας.

Συμπληρωματικά στοιχεία

Στις νότιες όχθες της λίμνης Λυσιμαχίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας, πίσω από μια πλούσια χλωρίδα αποτελούμενη από καλαμιές, πλατάνια, ιτιές και ακακίες, ξεπροβάλλει η απέραντη πεδιάδα που φιλοξενεί τα ιαματικά λουτρά Μουρστιάνου. Η περιοχή υπάγεται στην Κοινότητα Λυσιμαχίας, του Δήμου Αγρινίου. Η πρόσβαση πραγματοποιείται οδικώς από Αγρίνιο –Καλύβια- Σταθμός Αγγελοκάστρου και κατεύθυνση προς Λυσιμαχία, ή από την εθνική οδό Αγρινίου-Μεσολογγίου, όπου οι οδηγοί θα συναντήσουν στο ύψος των Κλεισορευμάτων παράκαμψη για Λυσιμαχία και μέσω ασφαλτοστρωμένου δρόμου θα οδηγηθούν στα λουτρά.

Κατά την είσοδο στο χώρο αντικρίζουμε το προσκυνητάρι, αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, προστάτιδα των λουτρών. Μπρος στα μάτια των επισκεπτών απλώνεται ευθύς το φυσικό τοπίο που περιβάλλεται από λεύκες, μουριές, συκιές, ευκαλύπτους, μικρούς φοίνικες, βελανιδιές και πικροδάφνες. Στ' αριστερά, η λίμνη αγκαλιάζει τον κάμπο και φτάνει από την απέναντι όχθη μέχρι τις παρυφές του Αγρινίου.

Ιστορία

Τα ιαματικά λουτρά Μουρστιάνου έχουν ρίζες από τα αρχαία χρόνια. Ανασκαφές έφεραν στο φως ερείπια επί της όχθης της λίμνης και μια κεραμική πλάκα με το όνομα "Λυσίμαχος" χαραγμένο πάνω της. Ιστορικοί κι αρχαιολόγοι μετά από πολλά έφτασαν στο συμπέρασμα ότι τα αρχαία εκείνα λουτρά χτίστηκαν υπό την επίβλεψη και για λογαριασμό του βασιλιά Λυσίμαχου από τους Αιτωλούς, οι οποίοι ήταν σύμμαχοι του Λυσίμαχου στον πόλεμό του κατά του Αντιγόνου κι έπειτα του γιου του, Δημήτριου του Πολιορκητή. Όπως γίνεται αντιληπτό, οι Αιτωλοί, για χάρη της μακροχρόνιας αυτής συμμαχίας, μετονόμασαν τη λίμνη από Ύδρα σε Λυσιμαχεία, χτίζοντας παράλληλα και ομώνυμη πόλη προς τιμήν του βασιλιά.

Επί Τουρκοκρατίας, τα λουτρά είχαν περιπέσει σε αχρησία, ενώ χρησιμοποιούνταν από τους Τούρκους τα δυτικά αυτών, όπου οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει λάκκους, λουτήρες και ατμόλουτρα (χαμάμ).Το μέρος το αποκαλούσαν "βρωμονέρι", λόγω της βαριάς θειούχας μυρωδιάς, που ακόμα και σήμερα γίνεται έντονα αισθητή. Ωστόσο, μετά την απελευθέρωση, οι Έλληνες συνήθιζαν να το ονομάζουν "αγιονέρι", αποδίδοντάς του θαυματουργικές ιδιότητες.

Πηγές-Ιδιότητες-Φυσιολογική και ιαματική ενέργεια

Για την προέλευση των υδάτων, έχει διατυπωθεί η θεωρία ότι αυτά κυλάνε από τα γύρω βουνά μέσω υποχθόνιων ρωγμών και υπογείων σηράγγων,  παρασύροντας στο διάβα τους ηφαιστειογενή στοιχεία και αέρια. Κάτι τέτοιο εξηγεί και το γιατί τα ύδατα ελαττώνονται κατά τους χειμερινούς μήνες.

Η θερμοκρασία του νερού κυμαίνεται στους 18 βαθμούς C.Η χημική του σύνθεση αποτελείται από υδρόθειο και άλατα νατρίου, με αποτέλεσμα τη χαρακτηριστική βαριά οσμή.

Η ιαματική ενέργεια των υδάτων συνίσταται στη θεραπεία δερματικών και ρευματικών παθήσεων, ανακουφίζοντας από δυσκαμψίες, νευραλγίες και αρθριτικά.

Να μην μας διαφεύγει ότι οι ιαματικές πηγές αποτελούν στοιχείο τουριστικής ανάπτυξης.

Πάντως να σημειώσουμε ότι, το 2016 η «πηγή Μουρστιάνου ή Σώκου» στην Λυσιμαχία, αναγνωρίστηκε από το υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης & Τουρισμού ως ιαματική.

- Κείμενο και φωτογραφίες από τον Γιάννη Γιαννακόπουλο

- Συμπληρωματικές πληροφορίες από το loutramourstianou.blogspot.com