Πρόγραμμα
- Χαιρετισμός από την Πρόεδρο Ροδάνθη Φλώρου.
- Ομιλία από τον κ. Κώστα Παπαηλιού, συγγραφέα και συλλέκτη σπανίων βιβλίων, με θέμα: « Στρατηγός Νόρμαν: Από το Έρενφελς στο Μεσολόγγι ».
- «Γράφοντας από την Ελλάδα…» Ανάγνωση τριών επιστολών του Στρατηγού Νόρμαν που γράφτηκαν στο Ναβαρίνο, την Κόρινθο και το Μεσολόγγι. Διαβάζουν ο Τάσος Ζήκας και η Φανή Πρεμέτη, μέλη της Θεατρικής Ομάδας ενηλίκων του Πολιτιστικού Εργαστηρίου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
- «Μελωδική νότα» Στο πιάνο ο Μάνος Πανόπουλος, με την Sonata No1 ορ.10 του Μπετόβεν
- Απονομές-πέρας εκδήλωσης
Την εκδήλωση συντονίζει η Γενική Γραμματέας Έλενα Σπίνουλα - Ζαβιτσανάκη.
Κάρολος Νόρμαν, Στρατηγός
O Κάρολος Νόρμαν συνδέεται στην ιστορία άρρηκτα με την οργάνωση, τη δράση και τη μοίρα του Τάγματος των Φιλελλήνων κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, ο Νόρμαν γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1784 στη Στουτγάρδη, στη Γερμανία, πρωτεύουσα του κρατιδίου της Βυρτεμβέργης και πέθανε στο Μεσολόγγι το 1822.
Μετά την μάχη του Πέτα, στην Άρτα, οι λίγοι επιζήσαντες συγκεντρώθηκαν στη Λαγκάδα, ανάμεσά τους και η τραγική φιγούρα της ημέρας, ο ευγενής και γενναίος Στρατηγός Νόρμαν. Όπως και μετά τη μάχη στο Κομπότι, έτσι και αυτή τη φορά έφθασε στο στρατόπεδο τελευταίος πάνω στο ετοιμοθάνατο άλογό του και παρουσιάστηκε στον Μαυροκορδάτο στον οποίο ανέφερε τα εξής: “Τα χάσαμε όλα, Υψηλότατε, εκτός απ’ την τιμή μας!”. Το Τάγμα των Φιλελλήνων, και εκατοντάδες ενθουσιώδεις Ευρωπαίοι Φιλέλληνες και Επτανήσιοι, δεν υπήρχαν πια.
Με την πικρία της οριστικής ήττας και της προδοσίας που την προκάλεσε, ο Στρατηγός Νόρμαν (ο οποίος έφερε πλέον και ένα βαρύτατο τραύμα) κατευθύνθηκε μαζί με τους συντρόφους του στο Μεσολόγγι. Συνέχισε να προσφέρει και βοήθησε στην οχύρωση της πόλης. Λίγο αργότερα πέθανε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους (1822), νικημένος από τις επιπλοκές του τραύματος, υψηλό πυρετό και το ψυχικό βάρος της ευθύνης για την μάχη στο Πέτα. Είχε παρασύρει με τη φήμη του νέους ανθρώπους να έλθουν να πολεμήσουν για την ελευθερία της Ελλάδας, και είχε κάνει ό,τι μπορούσε για να τους οδηγήσει στη νίκη. Τον βασάνιζε όμως το ότι είχε διαπιστώσει τα λάθη και τους κινδύνους, και την καταστροφή που θα μπορούσαν να προκαλέσουν, και θα μπορούσε να τα αποφύγει αν είχε επιχειρήσει να επιβάλλει τις απόψεις του και την στρατιωτική του αυθεντία. Δυστυχώς δεν το έκανε από σεβασμό προς την Ελληνική διοίκηση.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι μετά την μάχη στο Πέτα, έλαβε χώρα στο Αιτωλικό μία επιβλητική επιμνημόσυνη δέηση, στην οποία συμμετείχε όλος ο κλήρος και ο λαός της περιοχής. Την τελετή αυτή και την οδύνη στα πρόσωπα των Ελλήνων και Φιλελλήνων (μεταξύ άλλων και του ίδιου του Μαυροκορδάτου που ήταν συντετριμμένος), περιγράφει στο έργο του ο Γάλλος φιλέλληνας Raybaud.
Η προσφορά του Νόρμαν στην Ελληνική Επανάσταση τιμήθηκε πρώτα στο Μεσολόγγι, όπου ένα από τα κανονιοστάσια των οχυρωματικών έργων του 1825-26 έφερε το όνομά του. Εκεί τάφηκε η σωρός του μεγάλου Φιλέλληνα. Το σημείο αυτό του οχυρού αυτό ανατινάχθηκε ολοσχερώς κατά την άλωση του Μεσολογγίου από τους Τούρκους.
Η Ελλάδα και οι Έλληνες θα τρέφουν αιωνίως αισθήματα απέραντης ευγνωμοσύνης για τον εμβληματικό αυτόν ευγενή Γερμανό Στρατηγό και θα τον τιμούν πάντα για την ηρωική συμβολή του στον αγώνα για την ανεξαρτησία της Ελλάδος.
Πληροφορίες από την Εταιρεία για τον Ελληνισμό και τον Φιλελληνισμό (ΕΕΦ):