ΣΒΔΕ: Η συνεισφορά των τραίνων στον πόλεμο του 1940

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2019

Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940 δεν βρήκε την Ελλάδα απροετοίμαστη, αντιθέτως αρκετές μέρες πριν είχαν προωθηθεί στη μεθόριο πολλοί στρατιώτες, ενώ ιδιαιτέρως σημαντική ήταν η συνεισφορά των ΣΒΔΕ (Σιδηρόδρομοι Βορειοδυτικής Ελλάδος) σε αυτή την κινητοποίηση!

Στην επιστράτευση του 1940 η γραμμή έπαιξε καίριο ρόλο στη μεταφορά στρατευμάτων προς τα αλβανικά σύνορα, ενώ αργότερα οι Ιταλοί κατακτητές προσπάθησαν να την επεκτείνουν προς Αμφιλοχία ξηλώνοντας τις γραμμές της διακλάδωσης Αιτωλικού και Αγ. Γεωργίου Καλυβίων (Αχελώος).

Όταν ήχησαν οι σειρήνες του πόλεμου, οι Ελληνικοί σιδηρόδρομοι (ΣΕΚ & ΣΒΔΕ) μαζί με το προσωπικό ήταν οι πρώτοι που επιστρατεύτηκαν για να μεταφέρουν στο μέτωπο τους χιλιάδες στρατιώτες και το πολεμικό υλικό. Σε ελάχιστο χρόνο κατόρθωσαν να συγκεντρώσουν βαγόνια που ήταν διάσπαρτα στο δίκτυο και να σχηματίσουν πολεμικές αμαξοστοιχίες. Νύχτα και μέρα, άυπνοι οι σιδηροδρομικοί έδωσαν την δική τους ¨μάχη¨...!!!

Ένα μήνα μετά την έναρξη της πολεμικής σύγκρουσης, εξεδόθη από την Γενική Διεύθυνση των ΣΒΔΕ (Σιδηρόδρομοι Βορειοδυτικής Ελλάδος) η εξής ευχαριστήρια ανακοίνωση προς όλο το προσωπικό:

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ Β. Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ

Εγκύκλιος υπ. Αριθ. 79

"Απαν Προσωπικόν Έκμεταλλεύσεως

Κοινοποιούμεν υμίν κατωτέρω τηλεφωνικώς διαβιβασθείσαν σήμερον εγκύκλιον του κ. Γενικού Διευθυντού απευθυνομένην εις έναν έκαστον υμών.

Έν Ιερά Πόλει Μεσολογγίου τη 23 Νοεμβρίου 1940

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Δ. ΚΑΝΙΝΙΑΣ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ Β. Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ

Εγκύκλιος αριθ. 23

"Απαν Προσωπικόν Έκμεταλλεύσεως

Ή Γενική Διεύθυνσις Σ Β.Δ.Ε. έκπληρούσα εντολήν τής A.Ε. τού κ. Προέδρου τής Κυβερνήσεως διαβιβασθείσαν διά τού κ. Υπουργού Σιδηροδρόμων καί Αυτοκινήτων καί προσθέτουσα καί τά ίδικά της αίσθήματα εκφράζει πρός άπαντας, από τού Διευθυντού μέχρι του τελευταίου εργάτου, πλήρη ευαρέσκειαν διά τήν αύταπάρνησιν καί αυτοθυσίαν μέ τήν όποίαν άφωσιώθητε εις τό έργον σας καθ’ όλας τάς δυσχερείς ήμέρας, κατά τάς όποίας ή Πατρίς σάς έκάλεσε διά τήν έπιτέλεσιν καθήκοντος ιερού.

Πολεμισταί σείς τών μετόπισθεν, διατρέχοντες κινδύνους ούδόλως μικροτέρους όπό τούς άγωνιστάς τών Μετώπων καί προσφέροντες ύπηρεσίας εις τήν Πατρίδα εξίσου σπουδαίας ώς αι τών Ακριτών, είσθε άξιοι τής ευγνωμοσύνης του Έθνους.

Έκτιμώντες τον ώραίον Αγώνα σας, σάς συγχαίρομεν αφανείς έργάται του Μεγάλου άγώνος μας, πεπεισμένοι ότι μέ τόν αυτόν ενθουσιασμόν, θάρρος καί περιφρόνησιν τού κινδύνου θά συνεχίσητε τήν πολύτιμον συμβολήν σας μέχρι τής τελικής Νίκης.

’Εν Πειραιεί τή 23η Νοεμβρίου 1940

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Π. ΝΟΜΙΚΟΣ

Το σιδηροδρομικό δίκτυο της γραμμής Αγρινίου – Μεσολογγίου – Κρυονερίου είχε μήκος κύριας γραμμής 62 χιλιόμετρα και κατασκευάστηκε επί πρωθυπουργίας Χαριλάου Τρικούπη, μετά το 1890. Το χαρακτηριστικό του δικτύου ήταν ότι, είχε στην κατοχή του ατμόπλοιο, τη θρυλική «Καλυδώνα», η οποία παρελάμβανε τους επιβάτες και τα εμπορεύματα από το Κρυονέρι όπου έφθανε το τρένο έως την αποβάθρα. Από εκεί οι επιβάτες έφθαναν ακτοπλοϊκώς στην Πάτρα.

Τον Οκτώβριο του 1940 ο σιδηρόδρομος και οι σιδηροδρομικοί έγραψαν το δικό τους ¨έπος¨ και πρόσφεραν τα μέγιστα στην πατρίδα φέρνοντας επαξίως εις πέρας το καθήκον τους!

Επιμέλεια- έρευνα: Γιώργος Αν. Πανταζόπουλος

 

Πληροφορίες από:

- Σιδηροδρομικά Νέα (sidirodromikanea.blogspot.com)

- Από την ομάδα στο F/B: «Ο Πόλεμος των Τρένων, Ελλάδα 1940-1944»

- Φωτογραφία: Αρχείο Πολεμικού Μουσείου (Αθήνα)