Δημήτριος Θ. Ανδρέσσας: Ένας "Καλυβιώτης" στην απελευθέρωση της Πάτρας το 1944

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Στις 4 Οκτωβρίου 1944, μετά από τριήμερες σφοδρές μάχες, η πόλη της Πάτρας απελευθερώνεται από τη ναζιστική κατοχή και ένας εκ των πρωταγωνιστών εκείνων των ιστορικών γεγονότων ήταν ο Δημήτριος Θ. Ανδρέσσας, με καταγωγή από τα Καλύβια Αγρινίου, ο οποίος πολέμησε τους κατακτητές από τις τάξεις του ΕΛΑΣ. Μετά την νίκη πραγματοποιήθηκε παρέλαση στο κέντρο της αχαϊκής πόλης κατά την οποία ο Δημήτριος Ανδρέσσας κρατούσε υπερήφανα την γαλανόλευκη σημαία.

Ας δούμε κάποια ενδιαφέροντα βιογραφικά στοιχεία του συμπατριώτη μας με αφορμή την συμπλήρωση 79 χρόνων από το ιστορικό γεγονός:

Ο Δημήτριος Θ. Ανδρέσσας (Αιτωλοακαρνανία 1919 - Πάτρα 25 Μαρτίου 1999) ήταν Έλληνας ηλεκτρολόγος, ενεργό μέλος του Συνδέσμου Ηλεκτρολόγων Ν. Αχαΐας (Ο ΒΑΤΤ), μέλος του ΕΛΑΣ, τοπικός ποδοσφαιρικός παράγοντας καθώς και ενεργό μέλος της τοπικής και όχι μόνο, κοινωνίας της Πάτρας.

Πρώιμα χρόνια

Γεννήθηκε στο χωριό Ευηνοχώρι Αιτωλοκαρνανίας, κοντά στην πόλη του Μεσολογγίου, το 1919 και ήταν το μοναδικό παιδί του Θωμά Ανδρέσσα (από τα Καλύβια Αγρινίου), ηλεκτρολόγου και Σταθμάρχη της Πάτρας και της Αικατερίνης Ανδρέσσα. Παρέμεινε στο Ευηνοχώρι έως τα πέντε του χρόνια, όταν και μετακόμισε μόνιμα πια στην Πάτρα λόγο της εργασίας του πατέρα του στον σταθμό των τρένων της Αχαϊκής πρωτεύουσας. Ο Δημήτριος Ανδρέσσας από μικρός δείχνει την κλήση του προς τα γράμματα, είναι μελετηρός μαθητής και καταφέρνει να μάθει την Γαλλική γλώσσα μέχρι να τελειώσει το σχολείο.

Μετά το σχολείο δίνει εξετάσεις και γίνεται δεκτός για σπουδές Ηλεκτρολόγου Μηχανικού περί το 1936, παράλληλα έχει μάθει ήδη το επάγγελμα του ηλεκτρολόγου από τον πατέρα, του επίσης ηλεκτρολόγο Θωμά. Είχε εργαστεί ως αρχι-ηλεκτρολόγος στις ηλεκτροδοτικές εγκαταστάσεις του κτηρίου του Παλαιού Αρσακείου Πάτρας για λογαριασμό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας.

Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα - ΕΑΜ ΕΛΑΣ / Εθνική Αντίσταση

Λίγο πριν το τέλος των σπουδών του γίνεται η πολεμική επιχείρηση της ναζιστικής Γερμανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά της Ελλάδας, επικρατεί χάος και ο Δημήτριος Ανδρέσσας αποφασίζει να διακόψει τις σπουδές του και να ενταχθεί ενεργά στην αντίσταση των Ελλήνων κατά του κατακτητή. Υπήρξε από τα πρώτα μέλη του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού καθώς ήδη ήταν μέλος του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ). Κατά την διάρκεια της θητείας του στον ΕΛΑΣ συμμετείχε σε πολλές ένοπλες μάχες κατά του κατακτητή. Σε μία από αυτές φυλακίζεται από τα τάγματα των SS αλλά καταφέρνει και δραπετεύει προτού ολοκληρωθεί η μεταβίβαση του στα κρατητήρια της Γκεστάπο.

Μετά την περιπέτεια του συνεχίζει την αντίσταση στα βουνά και η τελευταία του συμμετοχή πραγματοποιείτε από τις 2 Οκτωβρίου 1944 έως τις 4 Οκτωβρίου 1944 στις μάχες για την απελευθέρωση, της πόλης του, Πάτρας. Το πρωί της 2-10-44, ξεκινούν οι μάχες, με κυκλωτικό σχέδιο. Το αρχηγείο του ΕΛΑΣ, την επόμενη ημέρα 3-10-44, εγκαθίσταται στο κέντρο ’’Διάκος’’ στο Γηροκομείο και από εκεί κατευθύνει τις μάχες, ενώ το κλιμάκιο της VIII Ταξιαρχίας ΕΛΑΣ πιάνει το αρχοντικό του Δάρα, διαγωνίως απέναντι από το σημερινό νεκροταφείο Εγλυκάδα.

Τερματίζονται το ξημέρωμα προς την 4η Οκτωβρίου 1944, ώρα 5 π.μ., όταν και οι τελευταίοι Γερμανοί υποχωρώντας επιβιβάστηκαν σε πλωτά μέσα που τους περίμεναν στην παραλία του Αγίου Ανδρέα Πατρών και στο Ρίο, απ’ όπου πέρασαν στην Ιτέα, στις ακτές της Στερεάς Ελλάδας. Πίσω τους άφησαν 25 νεκρούς και ισάριθμους αιχμαλώτους.[3]

Απελευθέρωση Πάτρας 1944

Μετά την νίκη πραγματοποιείτε παρέλαση στο κέντρο της πόλης κατά την οποία ο Δημήτριος Ανδρέσσας κρατάει την γαλανόλευκη σημαία. Λίγο καιρό αργότερα και αφού είναι πια φανερό ότι η νίκη της Ελλάδας απέναντι στον κατακτητή είναι σίγουρη, εγκαταλείπει τον ΕΛΑΣ με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού.

Ηλεκτρολογία

Μετά τον πόλεμο εγκαθίσταται μόνιμα πια στην Πάτρα, και αρχίζει να ασχολείται επαγγελματικά με την ηλεκτρολογία. Γίνεται ενεργό μέλος του Συνδέσμου Εργοληπτών Εγκαταστατών Ν. Αχαΐας «Ο ΒΑΤΤ», βοηθώντας στην καλύτερη οργάνωση του Συνδέσμου. Μέσα από δράσεις και οργανώσεις καταφέρνει να προσελκύσει μεγάλο αριθμό από ηλεκτρολόγους οι οποίοι εγγράφονται στον Σύνδεσμο. Γίνεται ένα από τα βασικά πρόσωπα του συλλόγου για αρκετές δεκαετίες συμμετέχοντας και οργανώνοντας εκδρομές συναυλίες και άλλες κοινωνικές δράσεις.

Ο Δημήτριος Ανδρέσσας την δεκαετία του 1960 παράλληλα με το επάγγελμα του, ξεκινά και εργάζεται ως καθηγητής στην Τεχνική Σχολή «Λούντζη» Πατρών, παραδίδοντας μαθήματα ηλεκτρολογίας και μηχανολογίας καταφέρνοντας να γίνει ένας από τους πιο αγαπητούς καθηγητές της σχολής, παρότι ήταν ιδιαιτέρως αυστηρός. Οι περισσότεροι από τους μαθητές του μεγαλώνοντας εγγράφονται και εκείνοι στον Σύνδεσμο ΒΑΤΤ.

Ο ίδιος ανοίγει και διατηρεί το ηλεκτρολογείο του στην οδό Ιωνίας στην Πάτρα, όπου δίνει το παρόν στο ίδιο σημείο για πολλές δεκαετίες, στην συνέχεια αναλαμβάνει ο γιος του Θωμάς ενώ πλέον έχει αναλάβει ο εγγονός του Ηλίας, συνεχίζοντας για 4η γενιά, το επάγγελμα του ηλεκτρολόγου.

Στην εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας που πραγματοποιεί ο Σύνδεσμος το 1998, γίνεται ειδική εκδήλωση προς τιμήν του Δημήτριου Ανδρέσσα, για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον Σύνδεσμο όλες αυτές τις δεκαετίες.

Πηγές:

- ΜΟΣΧΟΣ ΔΗΜ. ΓΙΩΡΓΟΣ, Η ΠΑΤΡΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, Εκδόσεις "ΠΙΚΡΑΜΕΝΟΣ", ISBN 9789606628788

"Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάτρας" - Λεύκωμα για την απελευθέρωση της Πόλης

 

Τιμητική Πλακέτα Σύλλογος «ΒΑΤΤ» Αχαΐας

 

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%91%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%AD%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82