Παεασκευή 22 Νοεμβρίου 2019
«Είμαι ένας άνθρωπος που θέλω να τα κάνω όλα». Αυτό θα μπορούσε να είναι το αυτοκόλλητο στο μέτωπο της Ειρήνης Φαναριώτη, η οποία είναι μέλος μιας νέας γενιάς θεάτρου, κι ας έχει ήδη 8 χρόνια στις πλάτες της.
Η Ειρήνη Φαναριώτη (με καταγωγή από τα Καλύβια Αγρινίου) είχε φέτος την ευτυχία να συνεργαστεί με τον Γιάννη Χουβαρδά ως βοηθός σκηνοθέτη στην παράσταση Lulu στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και είναι σίγουρα από τις εμπειρίες που θα κρατήσει στο μυαλό της σαν φυλακτό. Όχι μόνο για τη συνεργασία με αυτό το ιερό τέρας του θεάτρου, αλλά και για την προετοιμασία που απαιτήθηκε.
Παράλληλα με το Lulu, η Ειρήνη πρωταγωνιστεί στην παράσταση Ο Αγνός Εραστής στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Την ίδια στιγμή προετοιμάζεται για μια χοροθεατρική παράσταση, ενώ ξέρει ήδη τι θα κάνει από τον Ιανουάριο και μετά. Έτσι είναι η ζωή του ηθοποιού. Αυτή η ζωή μπορεί πολλές φορές να την μπουκώσει.
Έχει βρει όμως την Ιθάκη της. Μια Ιθάκη μεταφορική που δεν απέχει πολύ από την πραγματική. Το γράφω αυτό γιατί η Ειρήνη κατάγεται από το Αγρίνιο κι όταν θέλει να καθαρίσει το μυαλό της, μπαίνει στο αμάξι και φεύγει με κατεύθυνση το σπίτι της. Κι όπως περιγράφει μόλις βρεθώ πάνω στη γέφυρα Ρίου Αντιρρίου, συμβαίνει κάτι μαγικό, σαν να υπάρχει ένας αέρας, μια αύρα και ηρεμούν τα πάντα μέσα μου».
Αυτό δεν είναι το μόνο ενδιαφέρον που έχει να μοιραστεί η Ειρήνη. Έχει κι άλλα. Όσα ακολουθούν περιγράφουν την πορεία της στο θεάτρο και στη ζωή της συνολικά.
«Η παρουσία μου στο Lulu έγινε τελείως απότομα. Δεν πρόλαβα καν να συνειδητοποιήσω ότι μπήκα στο έργο. Ξεκίνησε από μια πρωτοβουλία του κυρίου Γιάννη Χουβαρδά που μου ζήτησε να κάνω κάποιες μεταφράσεις κειμένων, ενώ είχαμε ήδη κάνει συναντήσεις από τον Απρίλιο για να καθοριστούν τα βασικά πράγματα που θέλει ο κ. Χουβαρδάς, ώστε την πρώτη μέρα των προβών να είναι σχεδόν όλα έτοιμα. Οπότε μπήκα σε μια συνδημιουργία χωρίς να το καταλάβω λόγω αυτών των μεταφράσεων που αφορούσαν στη θεματολογία του έργου. Είναι η πρώτη μας συνεργασία και ενώ συνήθως θέλει χρόνο για να ταυτιστεί η αισθητική και η οπτική των ανθρώπων, με τον κ. Χουβαρδά μοιάζει λες και είχαμε συνεργαστεί ξανά».
«Το όνομα «Χουβαρδάς» μετράει πάντοτε ως κάτι που σε έλκει. Ήταν μια συνεργασία που ήθελα να κάνω, του έχω μια βαθιά εκτίμηση από την εποχή του Αμόρε που πήγαινα σαν πιτσιρίκα να δω τις παραστάσεις του. Το όνειρο μου ήταν να μπω σε μια τέτοια συνθήκη, σε ένα τέτοιο θέατρο, με αυτό το κοινό που έχει δημιουργήσει ο Γιάννης Χουβαρδάς μέσα από το Αμόρε. Επομένως, μόνο και μόνο που μου τηλεφώνησε και με ζήτησε, το Ναι βγήκε μόνο του».
«Η Lulu μου έδωσε μια κατεύθυνση, θέλω να ασχοληθώ με κλασικά έργα, γιατί μέχρι τώρα έχω καταπιαστεί κυρίως με πιο σύγχρονα και στη μορφή του αφηγηματικού θεάτρου. Τέτοιας μορφής είναι οι παραστάσεις που έχω σκηνοθετήσει κιόλας».
«Είμαι ένας άνθρωπος που θέλω να τα κάνω όλα. Δες τη φετινή χρονιά. Είμαι βοηθός σκηνοθέτη στο Lulu, παίζω στον Αγνό Εραστή, στο επόμενο έργο που ετοιμάζω θα χορεύω και μετά μπορεί να σκηνοθετήσω και να ξαναπαίξω. Σε ένα μικρό χρονικό διάστημα περνάω απ΄όλες τις φάσεις.
Αυτό μου γεννά μια ανησυχία με τον χρόνο, αν θα προλάβω να ζήσω όλα αυτά που θέλω να ζήσω. Προσπαθώ να το αντιμετωπίσω έχοντας προτεραιότητες. Ξεκινάω από τις ανάγκες και μετά πάω στις επιθυμίες. Κάποια πράγματα είναι κι αντικρουόμενα ή ταυτόχρονα, δε θα μπορούσα να τα κάνω. Θα ήθελα να έχω περισσότερες ώρες, μήνες, χρόνια μπροστά μου για να δοκιμάσω όσα θέλω.
Υπάρχουν στιγμές που στέκεσαι στο σημείο μηδέν και κάπως παραλύεις. Το έχω περάσει, λίγο ευτυχώς. Πολλές φορές έχω ακυρωθεί από τη μεγάλη μου θέληση κι από το φόβο ότι τα μεγάλα μου όνειρα δεν είναι εφικτά. Και τελικά μένω αδρανής, κάθομαι στο σπίτι και περιμένω να έρθουν όλα από μόνα τους. Νομίζω όμως ότι είναι μια φυσική διαδικασία, είναι μέρος της διαδικασίας για την ακρίβεια να σου συμβεί αυτό και να μείνεις λίγο πίσω.
Είναι κάτι που το θέλω εγώ, επιδιώκω ένα διάστημα στο οποίο γίνονται τα πράγματα, να σταματήσω και να πάρω το χρόνο μου για τα επόμενα βήματα. Μερικές φορές μέσα στη ροή της ζωής έρχονται πράγματα και δεν προλαβαίνεις. Τρέχεις πίσω από τα πράγματα και δεν έχεις τη δυνατότητα να τα βιώσεις γιατί έρχονται όλα μαζί. Δεν σου δίνουν το περιθώριο. Δεν προετοιμάζεσαι καλά για το ένα, είσαι ανεπαρκής στο άλλο…Εγώ πολλές φορές, σκόπιμα, λέω θα απέχω για να προλάβω να διαβάσω και να είμαι έτοιμη γι΄αυτό το μεγάλο που θέλω να έρθει».
«Έχω περάσει περιόδους που ο προσωπικός χρόνος, χρόνος με τους ανθρώπους μου δηλαδή, ήταν μια υπόσταση μακρινή. Δεν επεδίωκα κιόλας να έχω τέτοιο χρόνο. Δούλευα πάρα πολύ και το μόνο που έκανα ήταν ξεκούραση και δουλειά. Ήμουν εξαφανισμένη. Αυτό δεν θέλω να το ξαναζήσω γιατί μου στοιχίζει. Επίσης, έχω καταλάβει ότι η συναναστροφή μου με τον κόσμο μου δίνει τεράστια δύναμη. Δεν είναι μόνο η ξεκούραση που χρειάζεται. Είναι και να τροφοδοτηθείς από ανθρώπους που αγαπάς. Αυτό πλέον το επιδιώκω σίγουρα».
«Πέρασα ένα διάστημα μετά τη σχολή που έχασα τελείως τον ρομαντισμό μου με τη δουλειά. Όταν βγαίνεις από τη σχολή, σκέφτεσαι ότι θα έχεις τους ρόλους, θα πληρώνεσαι, θα είσαι σε γεμάτα θέατρα. Κι ας σε έχουν προετοιμάσει από τη σχολή. Είναι μια πολύ συνειδητή επιλογή το να είσαι καλλιτέχνης κι εκεί αρχίζει μια φαντασίωση επιτυχίας. Ξεκινάς με αυτό το όνειρο.
Μετά από τα πρώτα χρόνια, στην πενταετία πάνω νομίζω, άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό που θα ζήσω θα απέχει από το παιδικό μου ή και το μετεφηβικό μου όνειρο. Εκεί ήταν που πήρα και την απόσταση. Στενοχωρήθηκα πολύ κι έπαθα μια κατάθλιψη.
Άρχισα να θέτω μόνο ερωτήσεις στον εαυτό μου, αλλά δεν είχα να μου δώσω απαντήσεις. Τελικά τι κάνω; Κάνω αυτό που θέλω; Κάνω εκπτώσεις; Είναι αυτά τα πράγματα που θέλω κι ονειρεύτηκα; Έτσι θα πάει η ζωή μου; Θα τρέχω πίσω από μια άπιαστη χίμαιρα; Πολλές τέτοιες ανησυχίες και άγχη με κατέλαβαν.
Μετά όμως πήρα μεγάλη δύναμη δημιουργώντας την ομάδα. Κάνοντας τις δικές μας παραστάσεις συνυπήρχαμε με άλλους ανθρώπους. Υπήρχαμε στους ίδιους στόχους. Ο κόσμος ερχόταν να δει μια άγνωστη ομάδα και περνούσε καλά, αποκτούσαμε δικό μας κόσμο, μας μάθαιναν κάποιοι άνθρωποι, ενώ δεν έχουμε την καθολική προβολή της τηλεόρασης, κι αυτό ήταν κάτι που με γέμισε με χαρά και με έβγαλε από τη φάση της στενοχώριας.
Ο δρόμος που έχω διαλέξει δεν είναι ο εύκολος. Δεν είμαι κάθε μέρα στην οθόνη για να μπω στις ζωές των άλλων. Για να μπω στη ζωή κάποιου, είμαι επιλογή τους συνειδητή. Είμαι πολύ ευγνώμων γι΄αυτό. Και παραμένω συνεπής στα θέλω μου, δεν κάνω εκπτώσεις. Θεωρώ ότι κάνω πράγματα που έχουν μια αναζήτηση, ένα υπόβαθρο, δουλεύω με παιδιά που έχουν τις ίδιες ανησυχίες. Κάπως όμως χτίζεται ένα πράγμα, μέσα από τη δυσκολία, κι είναι πολύ όμορφο. Για να έχει κάτι διάρκεια, έτσι πρέπει να έρθει. Μέσα από την υπομονή».
«Είμαι ένα εξαιρετικά φαντασμένο άτομο. Φαντάζομαι πολλά πράγματα. Είμαι λίγο ου του κόσμου τούτου. Και πριν εκτονωθεί η φαντασία μου στη σκηνοθεσία, ήταν ακόμα πιο έντονη. Φτιάχνω σενάρια για τους ανθρώπους που παρατηρώ γύρω μου. Από πολύ μικρή το έκανα αυτό. Έφτιαχνα απίστευτα σίριαλ. Με ρωτούσε η κολλητή μου τι έκανα το καλοκαίρι και της έλεγα τρέλες, όπως ότι με είχε ερωτευτεί ένα αγόρι και μου έστελνε γράμματα, ενώ δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο. Όταν φαντάζομαι κάτι που μου αρέσει, έχω κατευθείαν την εικόνα για το πώς θα πραγματοποιηθεί, πώς θα μπω σε αυτό τον κόσμο».
«Πήγα σε κάστινγκ για τις Άγριες Μέλισσες και είχα μιλήσει και με τον Μανουσάκη για το Κόκκινο Ποτάμι. Μπήκα στη διαδικασία να αποκτήσω μια τηλεοπτική εμπειρία, γιατί θεωρώ ότι πρόκειται για δύο αξιόλογες δουλειές και μου αρέσουν ως λογική, ιστορία, σενάριο. Επίσης, με τα περισσότερα παιδιά είμαστε φίλοι. Είναι ωραίο που το κοινό έχει αγκαλιάσει αυτές τις σειρές. Το θεωρώ…δίκαιο. Εγώ δεν απορρίπτω την τηλεόραση ως τηλεόραση.
Θα μπορούσε να μου συμβεί να παίξω σε μια σειρά και να με σημαδέψει τόσο, ώστε μετά να μην κάνω τίποτα. Ή και το ανάποδο. Όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα. Δεν ξέρεις ποτέ αν υπάρχει σωστό και λάθος. Σε όλα πάμε με το πρόγραμμα. Δεν εκθειάζω το θέατρο και μειώνω την τηλεόραση, ούτε το ανάποδο. Ό,τι είναι να συμβεί, θα συμβεί. Ίσως να υπάρχει κάποιος λόγος για όλα όσα μου έχουν συμβεί στην μέχρι τώρα πορεία μου».
«Ναι, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που λένε ότι αν κάνεις τηλεόραση, δεν έχεις χώρο στο θέατρο. Για μένα είναι λάθος. Η πορεία του καθενός στη δουλειά είναι τόσο προσωπική. Τίποτα δεν αποκλείει κάτι άλλο. Κι όταν κάνει κανείς τη δουλειά του με αξιοπρέπεια, δεν μπορεί κανείς να του πει ότι αν είναι στην τηλεόραση, δεν μπορεί να έχει θέση στο θέατρο. Δε γίνεται να είμαστε τόσο αυστηροί με τους εαυτούς μας.
Ο ηθοποιός είναι ηθοποιός παντού. Δεν είναι μόνο στο θέατρο. Όλα θέλουν μια ειλικρίνεια και μια αυθεντικότητα, όχι να εξυπηρετηθεί μια συνθήκη. Ο Γιώργος ο Γάλλος για παράδειγμα είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός στο θέατρο και είναι μια χαρά στην τηλεόραση. Κανείς δε μπορεί να του πει κάτι, γιατί είναι καλός και στα δύο.
Τώρα αν με ρωτάς αν το πρόβλημα είναι να ξεκινάς από την τηλεόραση και μετά να πας στο θέατρο κι όχι ανάποδα, τότε θα σου πω ότι μπορεί να ισχυεί για ένα παιδί που βγαίνει τώρα από τη σχολή. Να στιματιστεί δηλαδή από έναν επιτυχημένο τηλεοπτικό ρόλο και να φέρει ένα βάρος που να μην αρέσει σε σκηνοθέτες για τους θεατρικούς του ρόλους. Αλλά κι αυτό συνέβαινε πιο παλιά που τα πράγματα ήταν πιο χοντροκομμένα. Τώρα έχει βελτιωθεί αρκετά αυτό.
Αν κάτι μπορεί να υπάρξει ίσως, είναι ότι μπορεί ένα είδος σειράς που θα κάνεις, να σε τοποθετήσει στο κοινό ως είδος ηθοποιού. Να κάνεις δηλαδή κωμωδία και να θεωρούν όλοι ότι είσαι μόνο κωμικός και δεν τους πείθεις στην τραγωδία. Η αλήθεια είναι ότι μόνη της η τηλεόραση δεν πιστεύω ότι μπορεί να σε κάνει καλύτερο ηθοποιό. Στο θέατρο υπάρχει η τριβή με τον ψυχικό σου κόσμο, με τη διανόηση.
Είναι δύσκολο η τηλεόραση, όπως γίνεται στην Ελλάδα, να σε βοηθήσει στα εκφραστικά σου μέσα. Αν είσαι και πρωτόβγαλτος, θα σε περιορίσει και θα χάσεις λίγο τον δρόμο σου προς την υποκριτική. Θα χαθεί λίγο η οξυδέρκειά σου. Το θέατρο σε κρατά σε εγρήγορση, είναι κάτι ζωντανό. Επικοινωνείς με τον εαυτό σου, με άγνωστο κάθε βράδυ κοινό και με διαφορετικούς συναδέλφους κάθε φορά».
«Δεν έχω παρατηρήσει καθόλου ότι είναι υπερβολικά περισσότεροι οι ανδρικοί ρόλοι σε σχέση με τους γυναικείους.Ίσως γιατί στο αφηγηματικό θέατρο, με το οποίο κυρίως ασχολούμαι τα τελευταία χρόνια, δεν υπάρχει διαχωρισμός ρόλων, γυναικείων και ανδρικών. Αλλά σκεπτόμενη και τα πιο κλασικά θεατρικά έργα δεν μπορώ να το παρατηρήσω αυτό.
Τώρα, ως προς το αν αντιμετωπίζω δυσπιστία ως σκηνοθέτης μπορώ να πω πως ναι, αντιλαμβάνομαι μια δυσπιστία αλλά δεν ξέρω αν έχει να κάνει με το ότι είμαι γυναίκα ή με το ότι είμαι νέα γυναίκα και υπάρχει δυσπιστία ως προς τις γνώσεις ή την εμπειρία που μπορεί να έχω. Ναι,σίγουρα δεν μπορώ να πω πως έχω αισθανθεί να απολαμβάνω την απόλυτη αποδοχή και κατανόηση του τρόπου που αντιλαμβάνομαι το θέατρο όταν σκηνοθετώ, αλλά αυτή τη δυσπιστία, αν συμβαίνει,την εισπράτω κύριως από τους ανθρώπους του θεάτρου κι όχι γενικότερα.
Ίσα ίσα μπορώ να πω ότι το κοινό μου δίνει και παραπάνω credits που από τόσο νεαρή ηλικία και ούσα γυναίκα σ’αυτό το χώρο,τόλμησα να κάνω δικά μου πράγματα. Κι αυτό είναι που μετράει για μένα. Δεν κάνω θέατρο για το θέατρο. Πρόσφατα κιόλας σε μια από τις συνεργασίες μου είχα μια τέτοια εμπειρία,ενώ δεν μου είχε ξανασυμβεί κάτι ανάλογο ως τώρα.
Κάποια υποτιμητικά σχόλια, που καταλαβαίνεις βέβαια κατευθείαν ότι δεν έχουν να κάνουν με σένα και την αξία σου αλλά με το πώς αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι και με το πώς μας έχει κάνει να σκεφτόμαστε ο τρόπος με τον οποίο γίνονται κάποια πράγματα σ’αυτή τη δουλειά – και γενικότερα – στην Ελλάδα.
Δεν τα ακούω καν αυτά κι ευτυχώς ξέρω να απαντώ με χιούμορ. Αυτό που μπορεί να με συγχίζει όμως είναι όταν αυτά τα σχόλια γίνονται από γυναίκες σε γυναίκες. Εκεί λυσσάω. Είμαι υπέρμαχη της γυναικείας αλληλεγγύης, με προσωπικά παραδείγματα, κι όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο πραγματικά λυπάμαι πολύ».
«Θεωρώ ότι είναι υγιές που αλλάζουμε εργασιακό περιβάλλον και τα πράγματα έρχονται συνέχεια σε ένα μικρό τέλος. Όλα κάνουν τον κύκλο τους σε αυτή τη δουλειά και στη ζωή συνολικά. Όσο κοινωνική είμαι, τόσο νιώθω και την ανάγκη όταν τελικά τελειώσει κάτι, να πάρω την απόστασή μου. Κι ας έχουμε επικοινωνήσει σε απόλυτο βαθμό, κι ας έχουμε αναπτύξει κάτι βαθύ. Από τη στιγμή που τελειώνει, θέλω το χρόνο στο σπίτι μου. Μ΄αρέσει και λίγο που επήλθε αυτό το τέλος. Κάποια στιγμή πιο μετά, σε άλλη δουλειά, ίσως ξαναβρεθούμε και έχουμε και κάτι να αναπολήσουμε. Δεν το παίρνω βαριά, σαν να χάνω κάποιον. Εκεί είναι, εδώ είμαι, είμαστε στο παρόν μας και θα επιδιώξουμε με κάποιους να βρεθούμε και να πούμε για τις ζωές μας».
«Έχω κληθεί να αντιμετωπίσω μια απώλεια πολύ πριν παίξω θέατρο κι όταν μου εμφανίζεται αυτή η συνθήκη σε έναν ρόλο, σε μια μυθοπλαστική μορφή δηλαδή, έχω μια μνήμη να ανακαλέσω. Ανατρέχω στο συναίσθημα της πραγματικής απώλειας και το χρησιμοποιώ στη συνθήκη του έργου. Κι αυτό λειτουργεί ως επούλωση. Μέσα μου καταπραΰνεται, μαλακώνει.
Είναι σαν να γλείφεις μια πληγή καθώς το επικοινωνείς στον κόσμο. Βλέπεις ότι αφορά κι άλλους, ότι το έχουν ζήσει κι άλλοι, κατανοείς ότι δεν είσαι ο μόνος που έχει βιώσει κάτι τέτοιο. Γινόμαστε πολλοί κι αυτό μου φέρνει ένα ψυχικό μαλάκωμα. Οπότε, δε με βοηθάει το θέατρο να αντιμετωπίσω μια απώλεια. Η απώλεια με βοήθησε να αντιμετωπίσω το θέατρο».
«Αν μπορούσα να ξαναζήσω κάτι από τη ζωή μου, θα ήθελα να πάω ξανά στα 18. Όχι για άλλο λόγο, αλλά γιατί θεωρώ ότι είναι το σημείο τομής ανάμεσα σε μια ζωή που το σύμπαν σου συγχωρεί τα πάντα και σε μια ζωή όπου δεν έχεις πια δικαιολογίες για τίποτα. Είναι μια μαγική στιγμή το διάστημα ακριβώς πριν. Θα ήθελα να το ζήσω, με όλα τα καλά και τα κακά του, για να το παρατηρήσω λίγο περισσότερο, να δω τι με έκανε τόσο χαρούμενη και δεν με ένοιαζε το παραμικρό. Έχουμε γίνει πια κι όλοι πολύ αυστηροί με τα λάθη. Όχι μόνο των άλλων. Αλλά και με τους ίδιους μας τους εαυτούς. Υπάρχει μια τεράστια έκθεση και δεν συγχωρείται τίποτα. Κανείς δεν συγχωρεί τίποτα σε κανέναν. Υπάρχει ένα αδηφάγο σύστημα. Είναι κι αυτό ένα κομμάτι που μας έχει κάνει σήμερα πιο νοσταλγικούς για το παρελθόν μας».
Από Στέργιος Πουλερές
Φωτογραφίες: Τζένη Μπραχίμη
Πηγή: peoplegreece.com